🇵🇱 HistMag: Karolina Trzeskowska-Kubasik: Moim celem było przywrócenie nazwisk ofiarom terroru niemieckiego i sowieckiego na terenie Kreishauptmannschaft Busko
Dziś Busko-Zdrój to popularne świętokrzyskie uzdrowisko. Dr Karolina Trzeskowska-Kubasik w publikacji „Ofiary terroru i działań wojennych w latach 1939–1945 z terenu Kreishauptmannschaft Busko” przypomina, że w czasach II wojny światowej funkcjonowało tu m.in. aż pięć aresztów, getto, a mieszkańców rozstrzeliwano w Lesie Wełeckim oraz na cmentarzu żydowskim w Busku-Zdroju. – informuje Magdalena Mikrut-Majeranek na wstępie artykułu opublikowanego 13.06.2023 r. na portalu HistMag.org
Publikacja to zapis obszernej rozmowy, którą redaktor Magdalena Mikrut-Majeranek przeprowadziła z dr Karoliną Trzeskowską-Kubasik, historykiem IPN, na temat jej jej dwóch najnowszych, pionierskich opracowań naukowych, przygotowanych w ramach projektu Instytutu Pamięci Narodowej „Terror okupacyjny na ziemiach polskich w latach 1939–1945″, wydanych nakładem IPN:
• Magdalena Mikrut-Majeranek: Jaki cel przyświecał Pani podczas pracy nad stworzeniem bazy „Ofiary terroru i działań wojennych z terenu Kreishauptmannschaft Busko”?
• Karolina Trzeskowska-Kubasik: Zacznę od tego, że terror niemiecki na terenie Kreishauptmannschaft Busko w czasie II wojny światowej był tematem do tej pory rzadko podejmowanym w historiografii polskiej. W porównaniu z innymi częściami dystryktu Radom jest znikoma liczba publikacji omawiających powyższą problematykę. Nieliczni historycy podejmowali ponadto próbę ustalenia liczby poległych mieszkańców Kreishauptmannschaft Busko. Podawane przez nich dane są jednak mocno zaniżone i bardzo różne, zaś wykazy imienne ofiar były rzadkością. Jest dla mnie pewnym paradoksem, że 78 lat od zakończenia wojny nie znaliśmy w dalszym ciągu ani liczby pomordowanych, ani ich personaliów. Przeważająca większość zamordowanych wciąż pozostawała anonimowa. Można powiedzieć, że powiódł się zamysł Niemców wymazania ich ze świadomości społecznej. Zgodnie z intencjami okupanta niemieckiego, jego zbrodnie dokonane na przedstawicielach narodu polskiego nigdy nie miały zostać bowiem odkryte, a ofiary miały zniknąć z pamięci ludzkiej.
Urodziłam się i wychowywałam w Busku-Zdroju, a historia lokalna jest dla mnie bardzo ważna. Jedną z ofiar terroru niemieckiego był wuj mojej babci, Bolesław Górka, zamordowany 15 lub 16 września 1944 r. w Lesie Wełeckim. Podczas pracy nad tematyką okupacyjną, otrzymywałam bardzo dużo zapytań od mieszkańców powiatów: buskiego i pińczowskiego odnośnie losów wojennych ich bliskich. W ramach projektu IPN pt. „Terror okupacyjny na ziemiach polskich w latach 1939-1945” postanowiłam więc przy współpracy z licznymi instytucjami polskimi i zagranicznymi stworzyć szeroko rozbudowaną bazę. Nadmienię, że dzięki rewolucji internetowej, każdy odbiorca ma dostęp do baz danych zarówno polskojęzycznych (m. in: „Informacja o więźniach – KL Auschwitz-Birkenau”, „Księga imion. Baza ofiar Treblinki”, „Baza zmarłych więźniów KL Gross-Rosen”, „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką w latach 1939-1945”, „Więźniowie – KL Majdanek”), jak i anglojęzycznych („Arolsen Archives”, „Centralna Baza danych ofiar Holocaustu Yad Vashem”, „Die Toten 1937–1945 Konzentrationslager Buchenwald”, „Jewish Gen”, „Sala Nazwisk. Digitalna księga pamięci za zmarłych w obozie koncentracyjnym w Mauthausen i jego podobozach 1938–1945”, „The Memorial Archives”, „The Dead of Mittelbau-Dora Concentration Camp 1943–1945”). Nie będę ukrywać, że w dobie pandemii Covid-19, były one dla mnie ogromne pomocne.
Głównym celem publikacji jest przywrócenie imion i nazwisk ofiarom terroru niemieckiego i sowieckiego na terenie Kreishauptmannschaft Busko, które na wiele lat skazano na zapomnienie. Prezentowana baza pozwala również na… – cały artykuł na źródłowej stronie HistMag.org♂
◙ Podobne informacje:
RK: Będą publikacje o terrorze niemieckim i zbrodni w Lesie Wełeckim – POSZUKIWANI SĄ ŚWIADKOWIE
PH: Zbrodnie Wehrmachtu we wrześniu 1939 r. na terenie powiatu stopnickiego (buskiego)
KTK: Zbrodnie okupanta niemieckiego w Lesie Wełeckim koło Buska-Zdroju
KTK: Egzekucja dokonana przez Niemców 13 kwietnia 1944 r. w Lesie Wełeckim k. Buska-Zdroju
KTK: Akcja w willi „Trzy Róże” w Busku-Zdroju, 22/23 lipca 1944 r.
KTK: Ofiary terroru niemieckiego spoczywające na cmentarzu parafialnym w Busku-Zdroju
KTK: Mieszkańcy Kreishauptmannschaft Busko w KL Auschwitz-Birkenau
KTK: Represje niemieckie wobec nauczycieli na terenie Kreishauptmannschaft Busko w latach 1939-1945
Zbrodnie III Batalionu 17 pułku policji SS na Ponidziu w czasie okupacji niemieckiej
KTK: Akcje odbicia więźniów z niemieckich więzień i aresztów na terenie Kreishauptmannschaft Busko
KTK: Niebawem ukaże się książka „Zbrodnie niemieckie w Lesie Wełeckim koło Buska-Zdroju”