H: Gdzie walczyli Żołnierze Wyklęci? – więcej o powojennym podziemiu antykomunistycznym, mapy
Żołnierze Wyklęci, czyli członkowie powojennego podziemia antykomunistycznego, budzą w ostatnich latach spore zainteresowanie. Jak liczna była partyzantka stawiająca opór sowietyzacji Polski? Gdzie podziemie było liczne, a gdzie pojawiało się sporadycznie? Jak przedstawia się to na mapie powojennej Polski ?– informuje portal histmag.org
Walka tzw. drugiej konspiracji z komunistami rozpoczęła się latem 1944 roku, gdy nierozbrojone po Akcji „Burza” na Kresach Wschodnich oddziały Armii Krajowej zaczęły być likwidowane przez oddziały wojskowe NKWD. Starcia te wkrótce przeniosły się na ziemie tzw. Polski lubelskiej, czyli wyzwolone spod okupacji niemieckiej tereny Podlasia, Lubelszczyzny, wschodniego Mazowsza i Podkarpacia. Na obszarze tym, rządzonym przez komunistów podporządkowanych Związkowi Radzieckiemu, znajdowały się liczne struktury AK, w tym oddziały partyzanckie zmobilizowane do Akcji „Burza”. Część żołnierzy podziemia zdecydowała się (lub była zmuszona) stawiać opór komunistom. W tym samym czasie na zachód od Wisły wciąż walczono z okupantem niemieckim.
Żołnierze Wyklęci: rok 1945
Styczniowa ofensywa Armii Czerwonej w kierunku Berlina doprowadziła do wypędzenia Niemców z przedwojennych ziem środkowej i zachodniej Polski, a także zajęcia terenów niemieckich, które wkrótce stały się częścią powojennego państwa polskiego (województwa olsztyńskie, szczecińskie, wrocławskie oraz zachodnie tereny poznańskiego i katowickiego). Równolegle, 19 stycznia 1945 roku doszło do rozwiązania Armii Krajowej, na bazie której działały kolejno organizacja „Niepodległość” (do maja 1945 roku), Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj (do września) i Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” (do jesieni 1947 roku, kiedy aresztowano ostatni Zarząd organizacji). Równolegle nadal funkcjonowała konspiracja narodowa (Narodowe Siły Zbrojne, Narodowe Zjednoczenie Wojskowe). Część oddziałów i struktur poakowskich, niezorganizowanych w DSZ/WiN, również pozostała w gotowości bojowej, kontynuując walkę z komunistami.
>>> Walczyli o wolną Polskę. Zobacz serwis o Żołnierzach Wyklętych <<<
Odejście na zachód oddziałów radzieckich dało więcej przestrzeni do działalności podziemia niepodległościowego we wschodniej Polsce (do tej pory pacyfikowanej przez NKWD i aparat bezpieczeństwa PKWN). Stąd intensywny rozwój oddziałów partyzanckich w województwach białostockim (2306 żołnierzy), lubelskim (2468) oraz rzeszowskim (3926). Siła partyzantki w ostatnim z regionów wynikała z faktu przetrwania tam wielu oddziałów AK, zmobilizowanych w 1944 roku.
Szybkie przejście frontu przez ziemie na zachód od Wisły nie naruszyły tamtejszych struktur AK. Liczebność podziemia antykomunistycznego była pochodną wielkości konspiracji antyniemieckiej – im dalej na zachód, tym partyzantka ta była słabsza. I tak… – cała publikacja na źródłowej stronie histmag.org – po kliknięciu na link
◙ Podobne informacje:
- infobusko.pl [01.03.2020]: – PR24: Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych – 1 marca
- infobusko.pl [13.07.2019]: – Kalendarium: 12 lipca 1945 r. – „Mały Katyń” – rocznica Obławy Augustowskiej, największej zbrodni popełnionej na Polakach po II wojnie światowej
- indobusko.pl [27.05.2019]: – Kalendarium: 25 maja 1948 r. po pokazowym procesie strzałem w tył głowy wykonano wyrok śmierci na rotmistrzu Witoldzie Pileckim
- infobusko.pl [09.03.2020]: – Kalendarium: 7 marca 1949 r. w katowni na warszawskim Mokotowie zamordowano majora Hieronima Dekutowskiego „Zaporę”
- dzieje.pl [08.02.2018]: – 8 lutego 1951 r., w więzieniu na Mokotowie wykonano wyrok śmierci na mjr. Zygmuncie Szendzielarzu „Łupaszce” – legendarnym dowódcy V Wileńskiej Brygady AK
- infobusko.pl [22.02.2020]: – Kalendarium: 22 lutego 1947 zmarł mjr Józef Kuraś „Ogień” – żołnierz Konfederacji Tatrzańskiej, AK, Ludowej Straży Bezpieczeństwa, dowódca największego zgrupowania partyzanckiego w Małopolsce
- infobusko.pl: – Kalendarium: 24 lutego 1953 roku zamordowano ostatniego dowódcę Kedywu Armii Krajowej, generała Augusta Emila Fieldorfa „Nila”
- infobusko.pl [30.09.2019]: – Kalendarium: 29 września 1951 roku zmarł w kazamatach MBP Aleksander Krzyżanowski „Wilk”, patron SP.3 w Busku-Zdroju
- infobusko.pl [04.08.2019]: – Kalendarium: z 4 na 5 sierpnia 1945 r. oddział Antoniego Hedy „Szarego” rozbił więzienie UB w Kielcach uwalniając kilkuset więźniów
- infobusko.pl [14.02.2020]: – Kalendarium: 14 lutego 2008 r. zmarł gen. Antoni Heda „Szary”, Żołnierz Wyklęty Niezłomny, dowódca brawurowego rozbicia więzienia w Kielcach z 4 na 5 sierpnia 1945 r.
- infobusko.pl [09.03.2020]: – Jerzy Kędziora – UBecka bestia, oprawca Hieronima Dekutowskiego, Łukasza Cieplińskiego i wielu innych niezłomnych wyklętych
- infobusko.pl [13.10.2019]: – NH: Jak „K-22” został „Jerzym”. Gestapowski szpicel na usługach UB żył sobie długo, dostatnio i szczęśliwie