Kalendarium: 2 września 1945 roku, w Warszawie powołano do życia zrzeszenie Wolność i Niezawisłość. Organizacja, uważana za następczynię AK, przeciwstawiała się sowieckim wpływom w Polsce

78 lat temu, 2 września 1945 roku, w Warszawie powołano do życia zrzeszenie Wolność i Niezawisłość. Organizacja, uważana za następczynię Armii Krajowej, przeciwstawiała się sowieckim wpływom w Polsce. Na jej czele stanął płk. Jan Rzepecki. – informuje 2.09.2023 w sekcji Historia portal PolskieRadio.pl

• płk Jan Rzepecki / Wikipedia’| • Krzyż Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” 1945–1954 (Orzeł z dziurą w sercu na krwawym tle w cierniowej koronie) / źródło: historykon.pl’ | • 1 marca 1951 r. w więzieniu przy Rakowieckiej w Warszawie o godz. 20 rozpoczęła się egzekucja IV Zarządu WiN. Skazani byli kolejno przyprowadzani do tunelu pod Pawilonem X, a następnie zastrzeleni „metodą katyńską”. Ciała zamordowanych pogrzebano sekretnie w nieznanym miejscu. Od 2011 r. 1 marca obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, święto państwowe, które ma na celu uczczenie żołnierzy antykomunistycznego podziemia./ źródło: niezlomni.com

Wbrew gasnącej nadziei przeciwstawiali się sowieckiej okupacji Polski. Dramat WiN-u to równocześnie dramat polskiego podziemia, którego resztki w latach pięćdziesiątych XX wieku ginęły w ubeckich kazamatach.

Po upadku Powstania Warszawskiego widać było, że Sowieci i polscy komuniści nie będą się liczyć z nikim. Sytuacja żołnierzy Armii Krajowej i ludzi podziemia niepodległościowego była rozpaczliwa. Więzienia pełne były patriotów, na masową skalę trwały aresztowania byłych akowców. W Polsce panoszyło się NKWD, szalał terror. Po rozwiązaniu Armii Krajowej pojawiła się potrzeba stworzenia nowej organizacji, która byłaby bardziej polityczna niż zbrojna.

2 września 1945 roku, m.in. z inicjatywy płk. Jana Rzepeckiego, powołano do życia zrzeszenie Wolność i Niezawisłość.

Zrzeszenie domagało się opuszczenia Polski przez wojska sowieckie i NKWD, zaprzestania prześladowań politycznych oraz utworzenia apolitycznej armii polskiej. Żądało przeprowadzenia w Polsce wolnych wyborów parlamentarnych, niezależnej polskiej polityki zagranicznej, a także rewizji granicy wschodniej.

POSŁUCHAJ:

• Powstanie Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Likwidacja organizacji przez władze komunistyczne. Komentarz historyka, prof. Tomasza Strzembosza. Audycja „Dźwiękowy przewodnik po historii najnowszej” przygotowana przez Katarzy♂

• Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość – powstanie, zadania, działalność. Komentarz historyka, prof. Jerzego Eislera. Audycja z cyklu „Historia Polski” przygotowana przez Andrzeja Sowę (PR, 4.11.2004)♂

• „WINna nieWINna” – opowieść o Stanisławie Rachwałowej, która po wyjściu z obozu w Auschwitz-Birkenau nawiązała kontakt z organizacją WiN. Reportaż Patrycji Gruszyńskiej-Ruman. (PR, 2008)♂

Organizacja „Wolność i Niezawisłość” zakładała przede wszystkim działanie drogą walki politycznej, dopuszczając jednak możliwość zbrojnej samoobrony. W latach 1945-46 zrzeszenie liczyło ponad 30 tys. członków. Partyzanckie oddziały WiN atakowały więzienia i posterunki milicji, prowadziły walkę zbrojną z oddziałami wojska i likwidowały osoby współpracujące z władzą komunistyczną, traktując te działania jako obronę przed terrorem.

Z powodu aresztowań przez UB, skład osobowy i struktura organizacyjna Zarządu Głównego WiN ulegała częstym zmianom. Kolejne cztery zarządy zostały rozbite przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. W 1947 roku przeprowadzono… cały artykuł i audycje/wywiady na źródłowej stronie PolskieRadio.pl♂