Kalendarium: 9 kwietnia 1968 r. zmarła Zofia Kossak-Szczucka, Sprawiedliwa Wśród Narodów Świata. „Kto milczy w obliczu mordu – staje się wspólnikiem mordercy. Kto nie potępia – ten przyzwala”

„Kto milczy w obliczu mordu – staje się wspólnikiem mordercy. Kto nie potępia – ten przyzwala” – pisała Zofia Kossak-Szczucka w reakcji na rozpoczęcie wielkiej akcji likwidacji w warszawskim getcie. – informuje portal PolskieRadio24.pl 

Źródło: Narodowe Archywum Cyfrowe/ Wikipedia

9 kwietnia 1968 roku zmarła Zofia Kossak-Szczucka, później Kossak-Szatkowska, gorliwa katoliczka, pisarka, uczestniczka ruchu oporu, inicjatorka i współtwórca organizacji „Żegota”. Przeżyła obóz Auschwitz-Birkenau i Pawiak. Za ratowanie Żydów otrzymała medal „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.

Pisarka z rodowodem

Zofia była wnuczką malarza Juliusza Kossaka. Jej kuzynkami były poetka Maria Pawlikowska-Jasnorzewska i pisarka Magdalena Samozwaniec. Dzieciństwo i młodość spędziła na Lubelszczyźnie i na Wołyniu, gdzie przeżyła piekło rewolucji bolszewickiej. Swoje wspomnienia z tego okresu opisała w „Pożodze”, która jednocześnie stała się jej debiutem literackim. Książka traktowana jest jako dokument tego, co się działo w czasie I wojny światowej na Kresach Wschodnich.

…

Pomnik Zofii Kossak-Szczuckiej w Parku Jordana w Krakowie / autor: Skabiczewski; Wikipedia

II wojna światowa

Po wybuchu wojny ziemie, na których mieszkała, zostały wcielone do III Rzeszy. Pisarka wraz z rodziną została zmuszona do natychmiastowej ucieczki do Warszawy. Tutaj zaangażowała się w pracę konspiracyjną, redagowała podziemną prasę oraz stanęła na czele Frontu Odrodzenia Polski, tajnej organizacji katolickiej, będącej kontynuacją przedwojennej Akcji Katolickiej. Była współredaktorką pierwszego pisma podziemnego – „Polska Żyje”.

Dla niej protest oznaczał aktywne działanie, dlatego powstała „Żegota”

Z inicjatywy Zofii Kossak-Szczuckiej i związanej z PPS Wandy Krahelskiej-Filipowiczowej, 27 września 1942 powstał Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom. Stał się on zalążkiem powołanej 4 grudnia 1942 roku przy Delegaturze Rządu RP na Kraj Rady Pomocy Żydom o kryptonimie „Żegota”.

Nazwa „Żegota”, zaproponowana przez Zofię, pochodziła od imienia jednego z konspiratorów w III części „Dziadów” Adama Mickiewicza.

Polacy protestowali nie tylko słowem, protestowali również czynem, pomagając prześladowanym Żydom. Robili tak pomimo grożącej za to kary śmierci.

Pomagali Żydom

„Żegota” działała od 1942 do 1945 roku i była jedyną państwową instytucją pomagającą Żydom w okupowanej Europie. W jej prace angażowali się ludzie reprezentujący różne poglądy polityczne i społeczne.

Członkowie „Żegoty”… – cały artykuł i audycje mu towarzyszące na źródłowej stronie PolskieRadio24.pl – po kliknięciu na link

► Wikipedia: – Zofia Kossak –  później Zofia Kossak-Szczucka, później Zofia Kossak-Szatkowska, de domo Kossak, primo voto Szczucka, secundo voto Szatkowska (ur. 10 sierpnia 1889 w Kośminie, zm. 9 kwietnia 1968 w Bielsku-Białej) – polska powieściopisarka, współzałożycielka dwóch tajnych organizacji w okupowanej Polsce: Frontu Odrodzenia Polski oraz Rady Pomocy Żydom Żegota. Odznaczona pośmiertnie medalem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata (1982) i Orderem Orła Białego (2018).

◙ Podobne informacje:

PR24: Ginęli, bo nieśli pomoc. Dziś Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów

Kalendarium: 24 marca 1944 r. – w Markowej Niemcy zastrzelili Józefa i Wiktorię Ulma, szóstkę ich dzieci oraz ukrywanych przez nich Żydów. W 2003 rozpoczął się ich proces beatyfikacyjny

🟨🟦 10 września 2023 r. w Markowej odbyła się Msza Święta beatyfikacyjna rodziny Ulmów. Papież Franciszek włączył do grona błogosławionych rodzinę Józefa i Wiktorii Ulmów oraz ich siedmioro dzieci, którzy zostali zamordowani 24 marca 1944 r. przez Niemców za ukrywanie Żydów

🟨🟦 PR24: Beatyfikacja rodziny Ulmów. „Chcemy Polsce i światu powiedzieć o polskich postawach” | Port Lotniczy Rzeszów-Jasionka będzie nosił imię rodziny Ulmów z Markowej 

Kalendarium: 30 czerwca 1941 r. we Lwowie rozpętało się piekło. Jak doszło do pogromu ludności żydowskiej?

Kalendarium: 20 stycznia 1942 r. Konferencja w Wannsee, czyli urzędowa decyzja o masowym ludobójstwie europejskich Żydów

Kalendarium: 16 lipca 1942 doszło do największego masowego aresztowania francuskich Żydów podczas II WŚ. Francuska policja schwytała 13 tys osób z Paryża i okolic, w tym 4 tys dzieci. Spośród ofiar tej łapanki Holokaust przeżyło… 25. Czarna karta w historii Francji

Kalendarium: 6 grudnia 1942 r. W Ciepielowie Niemcy spalili żywcem wszystkich członków rodzin, które ukrywały w swych domach Żydów. Zginęły 34 osoby, w większości dzieci.

Kalendarium: 15 marca 1943 roku, w Siedliskach opodal Miechowa Niemcy wymordowali rodzinę Baranków i czterech ukrywanych przez nich Żydów

Zamordowani za pomoc Żydom. „Zawołani po imieniu”. W Wierzchowisku pod Częstochową upamiętniono Józefa i Franciszkę Sowów zamordowanych 1 września  1943 r.

„Ratowali tysiące Żydów”. MSZ przypomina bohaterów z Grupy Ładosia

PR24: Ocaleli z Zagłady dzięki paszportom „grupy Ładosia”. Nowe fakty nt. rodziny publicysty „Timesa”, członka Izby Lordów