Kalendarium: 3 czerwca 1902 zmarł Adolf Dygasiński, powieściopisarz, publicysta, pedagog, encyklopedysta, jeden z głównych przedstawicieli naturalizmu w literaturze polskiej, piewca Ponidzia

Jako pozytywista wiedział, że światem rządzi siła, a w naturze próżno szukać sprawiedliwości. Przekładało się to na współczucie okazywane przez autora, bohaterom swoich utworów stawających do nierównej walki z prawami świata. Henryk Ładosz, wspomina, że na gruncie polskim nikt nie odniósł wyższego poziomu zespolenia z naturą niż Dygasiński, co stanowiło o jego wyjątkowości i oryginalności. – informuje 3.06.2023 w sekcji Historia portal PolskieRadio.pl

○ Adolf Dygasiński, Piewca Ponidzia / fot. Wikimedia Commons ♂ | Mikołaj Gospodarek ♂

Choć był czołowym naturalistą na gruncie polskim, nie zdobył popularności na miarę najwybitniejszych pozytywistów. Jan Jakubowski w tytule monografii nazwał go „Zapomnianym ogniwem”. 121 lat temu zmarł Adolf Dygasiński.

Swoich badań nie ograniczał jedynie do literatury czy przyrody i jej praw. Traktował przyrodę jako obejmującą całość życia, najwyższe źródło poznania.
‒ Dygasiński nie tylko pisał i myślał o przyrodzie. On się wtopił w naturę, przesiąknął nią owiany prastarym tchnieniem panteizmu ‒ słyszymy w audycji z cyklu „Odpowiednie dać rzeczy słowo”.

>>> „Piewca Ponidzia” patronem szkoły w Pińczowie  <<<

Radio Kielce [02.06.2023]: – Szkoła Podstawowa nr 1 w Pińczowie’ otrzymała imię Adolfa Dygasińskiego. Uroczystości rozpoczęły się od mszy świętej w kościele pw. św. Jana, której przewodniczył biskup kielecki Jan Piotrowski. Hierarcha poświęcił też nowy sztandar placówki.

W homilii zaznaczył, że nadanie imienia szkole jest wyzwaniem, a jednocześnie zobowiązaniem dla uczniów, nauczycieli, samorządu i rodziców.

– To wszystko po to, aby, jak naucza nas autor księgi Mądrości Syracha „jego osoba nie poszła w zapomnienie i aby chwała znamienitego patrona nie była wymazana z ludzkiej pamięci”. Natomiast nowy poświęcony sztandar jest dowodem tożsamości – podkreślił.

– Dzięki osobie pisarza z Niegosławic i autora wielu powieści i nowel, a także pedagoga, szukacie dla siebie ideału do naśladowania. Szukacie harmonii i prawdy. To wszystko jest przeciwstawieniem chaosu kulturowego, obyczajowego, który brutalnie wkrada się w ludzkie życie, także w życie polskiej szkoły – dodał biskup.

Nadanie imienia szkole to wyczekiwane przez wszystkich wydarzenie, które zapisze się na kartach jej historii. Ponadto data dzisiejszej uroczystości ma symboliczne znaczenie – przypada w przeddzień 102. rocznicy śmierci pisarza – zaznacza dyrektor Paweł Rutkowski i dodaje, że patron to punkt odniesienia – autorytet. Osoba darzona szacunkiem, która swoim przykładem pokazuje jak postępować i jakimi wartościami kierować się w życiu. Jest wzorem do naśladowania…[♂RK]

Przedstawiciel nurtu literatury chłopskiej

Jako jeden z pierwszych w swoich utworach poruszał tematykę chłopską. Pisał o ich obyczajowości, choć tworzony przez niego obraz jest niepełny. Posługiwał się humorem czy satyrą, ale najwyższą wartością była prawda, której często towarzyszyły realistyczność i surowość. Odróżnia go to od innych twórców jemu współczesnych, portretujących chłopów przede wszystkim za pomocą kategorii regionalnych. Tym samym Dygasiński wyprzedza chłopomanię, która w Młodej Polsce’ osiągnęła szczyty swojej popularności.

>>> Wystawa „Dygasiński- Malczewski- Relacje” w Pińczowie. Zobacz 41 zdjęć  <<<
naszemiasto.pl [20.06.2022] – W niedzielę, 19 czerwca, w Pińczowie, odbył się wernisaż wystawy „Dygasiński- Malczewski- Relacje”. Przygotowało ją Muzeum Regionalne.Wystawa odbywa się w związku z ogłoszeniem roku 2022 rokiem Adolfa Dygasińskiego w gminie Pińczów. Ukazuje relacje między pisarzem, pochodzącym z Ponidzia, urodzonym w Niegosławicach, który jest znaną postacią literacką, a Jackiem Malczewskim, słynnym XIX wiecznym malarzem – symbolistą. Na wystawie sa eksponowane oryginalne obrazy Jacka Malczewskiego, które pińczowska placówka sprowadziła z Muzeum Podlaskiego w Białymstoku. Można też obejrzeć rękopisy, listy i wszelkiego rodzaju fotografie i pamiątki po pisarzu…♂

Mistrz małych form literackich

Obszerne teksty prozatorskie bywały dla Dygasińskiego problematyczne. Mistrzostwo formy osiągnął w nowelach i szkicach, poruszających tematykę świata przyrody m.in. „Wilki, psy i ludzie”, „Zając” czy „Lis”. Akcentował w nich wyższość świata zwierząt nad światem człowieka.
Oprócz nowel i powieści Dygasiński pisywał również książki dla… – cały artykuł i audycja radiowa „Oczarowany przez przyrodę ‒ o twórczości Adolfa Dygasińskiego„ – na źródłowej stronie PolskieRadio.pl

◙ Podobne informacje:

Kalendarium: 18 stycznia 1902 r. ukazał się pierwszy fragment epopei „Chłopi” zaczynający się słowami „Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus”

Kalendarium: 5 grudnia 1925 zmarł Władysław Reymont – jeden z najwybitniejszych i najważniejszych pisarzy w dziejach literatury polskiej, laureat Nagrody Nobla

Kalendarium: 23 maja 1842 przyszła na świat Maria Konopnicka, autorka „Roty”, jedna z najwybitniejszych pisarek w historii literatury polskiej

Kalendarium: 20 sierpnia 1847 urodził się Bolesław Prus (wł. Aleksander Głowacki), jeden z najwybitniejszych i najważniejszych pisarzy w historii literatury polskiej

Kalendarium: 28 listopada 1907 r. zmarł Stanisław Wyspiański – poeta, dramaturg, malarz, autor „Wesela”, zwany czwartym wieszczem

Kalendarium: 14 października 1864 r. w Strawczynie nieopodal Kielc przyszedł na świat Stefan Żeromski, autor „Przedwiośnia”, „Syzyfowych prac” i „Ludzi bezdomnych”