Kalendarium: 28 listopada 1907 r. zmarł Stanisław Wyspiański – poeta, dramaturg, malarz, autor „Wesela”, zwany czwartym wieszczem

Po premierze „Wesela” stał się symbolem. „Niewielu dusza i serce, myśl i ból były tak na wskroś polskie, nasze własne jak Wyspiańskiego” – pisała krakowska gazeta „Czas” nazajutrz po śmierci artysty. Stanisław Wyspiański – poeta, dramaturg, malarz, autor „Wesela”, zwany czwartym wieszczem – zmarł 114 lat temu, 28 listopada 1907 roku. – informuje portal PolskieRadio24.pl

○ Stanisław Wyspiański (1869-1907) – Autoportet, 1902 r., pastel, 35 × 35 cm, Muzeum Narodowe w Warszawie / źródło: Wikimedia Commons♂

Mały artysta

Mały Wyspiański po śmierci matki, został przekazany pod opiekę wujostwa Stankiewiczów. Wuj Wyspiańskiego utrzymywał kontakty z krakowską elitą intelektualną. Stanisław uczęszczał do gimnazjum św. Anny, gdzie zaprzyjaźnił się między innymi z Lucjanem Rydlem, poetą i dramatopisarzem.

– Od czasu do czasu wyciągał ołówek albo węgiel z kieszeni i rysował coś na obrusie. Co zresztą babkę moją bardzo irytowało. Bo cóż było z tym zrobić? – wspominała Helena Rydlowa, córka poety w audycji Anny Borkowskiej poświęconej postaci Stanisława Wyspiańskiego.

Od pracowni malarskiej po deski teatru

Początkowo artystę interesowały przede wszystkim sztuki plastyczne. Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim i Szkole Sztuk Pięknych, gdzie był uczniem Jana Matejki. W stronę teatru zwrócił się podczas podróży po Europie, gdzie uczęszczał na przedstawienia.

Obie pasje Stanisław Wyspiański połączył po powrocie do Krakowa, gdzie od 1898 do 1903 roku był zatrudniony w Teatrze Miejskim jako dekorator i inscenizator. Podczas pracy zajmował się też reżyserią – jako pierwszy zaadaptował „Dziady” Adama Mickiewicza.

– Z dzisiejszego punktu widzenia Wyspiański jest najważniejszą postacią, jeśli chodzi o teatr polski XX wieku – mówił o krakowskim artyście krytyk teatralny Janusz Majcherek.

Opus magnum z chochołem

– Bardzo długi czas był artystą drugorzędnym – mówił gość audycji z 2004 roku, krytyk teatralny Janusz Majcherek. – Wszystko zmieniło się po premierze „Wesela”. Dramat po raz pierwszy wystawiono 16 marca 1901 roku. – Kiedy to pisał i pokazywał aktorom i ludziom teatru nie bardzo oni to poważnie traktowali – mówił Janusz Majcherek.

Po premierze sztuka zyskała niemały rozgłos. Po pierwsze, ze względu na…- cały artykuł na źródłowej stronie PolskieRadio24.pl♂

◙ Podobne informacje:

Kalendarium: 16 marca 1901 w krakowskim Teatrze Miejskim wystawiono dramat „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego. „Miałeś, chamie, złoty róg””

Kalendarium: 26 listopada 1855 w Stambule, w wieku 57 lat, zmarł Adam Mickiewicz, poeta, działacz polityczny, filozof, jeden z Trzech Wieszczów, bard słowiański, autor „Pana Tadeusza”

Kalendarium: 24 września 1821 urodził się Cyprian Kamil Norwid. Pisarz, malarz, myśliciel, uznawany za ostatniego z czterech najważniejszych polskich poetów romantycznych

Kalendarium: 11 września 1838 roku urodził się Adam Asnyk, działacz patriotyczny, publicysta, autor wierszy i dramatów, „poeta-filozof”

Kalendarium: 1 listopada 1893 zmarł Jan Matejko, wybitny artysta, współtwórca zbiorowej świadomości historycznej Polaków