PR24: Tak Polacy bronili się przed Armią Czerwoną we wrześniu 1939
– Agresja sowiecka przesądziła o klęsce Polski – oceniał historyk, prof. Paweł Wieczorkiewicz na antenie Polskiego Radia w 2004 roku. Pomimo rozpaczliwej sytuacji, zdradziecki atak Związku Sowieckiego z 17 września 1939 roku spotkał się ze zdecydowanym oporem Polaków. – informuje PolskieRadio24.pl
Nad ranem 17 września 1939 roku Armia Czerwona wkroczyła na terytorium II Rzeczpospolitej, czym pogwałciła ustalenia paktu o nieagresji z 1932 roku. Oficjalnym uzasadnieniem Związku Sowieckiego był rzekoma ucieczka rządu polskiego i upadek państwa, który zwalniał z przestrzegania zawartych umów dyplomatycznych. Wiadomość ta została przekazana ambasadorowi polskiemu w Moskwie, Wacławowi Grzybowskiemu, tuż przed wkroczeniem Armii Czerwonej.
– Byłem przygotowany na złe wiadomości, ale te, które na mnie czekały, były jeszcze gorsze. Odczytano mi tekst noty Mołotowa mówiącej, że państwo polskie przestało istnieć, wobec czego rząd sowiecki nakazał swym wojskom przekroczyć granicę Polski. Zaprotestowałem gwałtownie przeciwko kłamstwu i kategorycznie odmówiłem przyjęcia noty. Gdy opuszczałem gabinet była godzina 4.30. O 5.00 wojska sowieckie wtargnęły na terytorium Polski – wspominał.
– Pretekst sowiecki był całkowicie kłamliwy – mówił historyk, prof. Paweł Wieczorkiewicz w audycji Polskiego Radia z 2004 roku. – Jeszcze 16 września w sztabie Naczelnego Wodza panował ostrożny optymizm. Wydawało się, że na froncie z Niemcami nastąpiło pewnego rodzaju przesilenie. Można się zastanawiać czy, gdyby nie uderzenie sowieckie, obrona polska dotrwałaby do wiosny 1940 roku. Agresja sowiecka przesądziła o klęsce Polski.
Obrona Grodna
Do rangi największego symbolu walki z Armią Czerwoną we wrześniu 1939 roku urosła obrona Grodna. Działania żołnierzy i ochotników spośród mieszkańców miasta koordynował major Benedykt Serafin oraz wiceprezydent Roman Sawicki.
Sowieccy żołnierze zbliżyli się do miasta 20 września. W Grodnie znajdowało się wówczas około 1500-2000 uzbrojonych obrońców. Czerwonoarmiści – pewni szybkiego zwycięstwa – próbowali z marszu zdobyć miasto czołgami. Pozbawione wsparcia piechoty zagony pancerne zostały unieszkodliwione przez Polaków na moście nad Niemnem. Polscy żołnierze wykorzystywali do walki podpalone butelki z benzyną i przy pomocy cywilnej ludności zdołali odeprzeć natarcie pierwszego dnia. Sowieci stracili wówczas dziewięć pojazdów.
– Zdawałem sobie sprawę, że Grodno trzeba oddać. Nie ma siły utrzymania, trzeba tylko tak walczyć, aby ponieść jak najmniejsze straty. Walczyliśmy o honor, najbardziej ludzką, niezbadaną cechę człowieka – wspominał Brunon Hlebowicz, jeden z obrońców Grodna we wrześniu 1939 roku.
Obrona miasta załamała się wobec przeważającej siły wroga. Sowieci opanowali centrum Grodna… – cały artykuł, audio, video na źródłowej stronie Polskie Radio 24 – po kliknięciu na link
Bitwy Korpusu Ochrony Pogranicza
Prowadzenie skoordynowanej obrony przed Armią Czerwoną było utrudnione z powodu niejasnych rozkazów Naczelnego Wodza Edwarda Rydza-Śmigłego, który polecił unikać walki. Zalecał wyprowadzenie do Rumunii lub Litwy jak największej liczby żołnierzy, którzy mogliby zostać wykorzystani do odtworzenia polskiej armii we Francji.
Pomimo tego w niektórych miejscach Sowieci spotkali się z zaciętym oporem, który stawiły przede wszystkim oddziały Korpusu Ochrony Pogranicza.
Od 17 września 1939 roku wojska KOP walczyły z nacierającą Armią Czerwoną w okolicach miasta Sarny, które było ważnym węzłem kolejowym. Polscy żołnierze bronili się przez trzy dni w oparciu o ….- cały artykuł, audio, video na źródłowej stronie Polskie Radio 24 – po kliknięciu na link
….
– Starć z Sowietami było bardzo wiele i dziś wszystkich nie potrafimy wyliczyć, bo nie zachowały się często żadne dokumenty poza jakimiś relacjami, które są często dosyć niejasne – mówił prof. Janusz Odziemkowski audycji Polskiego Radia z 2016 roku.
Związek Sowiecki w ataku na Polskę poniósł dotkliwe straty. Poległo około 2500-3000 czerwonoarmistów. Straty polskie były wyższe dwukrotnie wyższe, ale wliczają się do nich również jeńcy rozstrzelani po zakończeniu działań zbrojnych.
We wrześniu 1939 roku ujawniło się….- cały artykuł, audio, video na źródłowej stronie Polskie Radio 24 – po kliknięciu na link
Zdjęcie tytułowe: Józef Stalin i Joachim von Ribbentrop, Kreml, Moskwa 23.08.1939 / Niemieckie Archiwa Federalne/ Wikipedia
◙ Podobne informacje:
- infobusko.pl [01.09.2019]: – Kalendarium: 1 września 1939 roku 1 września 1939 roku Niemcy zaatakowały Polskę, zaczęła się II Wojna Światowa
- infobusko.pl [17.09.2019]: – 17 września – 80. rocznica ataku ZSRR na Polskę
- infobusko.pl : – Kalendarium: 3 kwietnia 1940 r. NKWD rozpoczęło mordowanie polskich jeńców w Katyniu
- infobusko.pl: – Kalendarium: 4 lipca 1941 r. Niemcy rozstrzelali we Lwowie 22 profesorów lwowskich uczelni i członków ich rodzin. Wśród 40 ofiar tej zbrodni był m.in. Tadeusz Boy-Żeleński
- infobusko.pl [08.11.2019]: – Kalendarium: 6 listopada 1939 r. Niemcy przeprowadzili Sonderaktion Krakau
- infobusko.pl [01.08.2019]: – Kalendarium: 1 sierpnia 1944 r. rozpoczęło się Powstanie Warszawskie, największa akcja zbrojna podziemia w okupowanej przez Niemców Europie