Kalendarium: 5 listopada 1370 zmarł Kazimierz III Wielki, ostatni z dynastii Piastów, uważany za jednego z najwybitniejszych władców Polski | JKR: Czy wiesz, że... - Internetowy Portal Informacyjny Mieszkańców Miasta i Gminy Busko-Zdrój

Kalendarium: 5 listopada 1370 zmarł Kazimierz III Wielki, ostatni z dynastii Piastów, uważany za jednego z najwybitniejszych władców Polski | JKR: Czy wiesz, że…

5 listopada 2023 | PolskieRadio.pl 05.11.2021 / Franciszek Rusak 05.11.2021 / infoBusko.pl Jarosław Kruk 07.11.2021, 05.11.2023 | | 1 komentarz
Wikipedia: – Kazimierz III Wielki (ur. 30 kwietnia 1310 w Kowalu, zm. 5 listopada 1370 w Krakowie) – najmłodszy syn Władysława I Łokietka i Jadwigi Bolesławównykról Polski w latach 1333–1370, ostatni monarcha z dynastii Piastów na tronie polskim. W historiografii jest uważany za jednego z najwybitniejszych władców Polski. Kazimierz III Wielki unormował stosunki z królestwem Czech i zakonem krzyżackim. W 1335 udało mu się uzyskać od czeskiego króla Jana Luksemburskiego zrzeczenie się pretensji do polskiego tronu. Ostatecznie w 1348 w Namysłowie zawarł pokój z Czechami na zasadzie status quo nie zrzekając się praw do Śląska. Na mocy pokoju kaliskiego z 1343 odzyskał zajęte przez Krzyżaków Kujawy i ziemię dobrzyńską, w zamian zrzekając się tymczasowo praw do Pomorza Gdańskiego. Kazimierz zrzekł się praw do całego Śląska podczas układu w Pradze w 1356 roku[2]. Głównym sojusznikiem Kazimierza Wielkiego na arenie międzynarodowej było królestwo Węgier. Z pomocą węgierską w latach 1340–1349 przyłączył do Polski większą część Rusi Halicko-Włodzimierskiej. W polityce wewnętrznej doprowadził do kodyfikacji prawa (statuty wiślicko-piotrkowskie), rozbudowy systemu obrony państwa oraz rozwoju miast. W 1364 ufundował Akademię Krakowską...♂

Nie zapowiadał się na wielkiego

Co ciekawe, wielu polskich możnych miało obawy przed wstąpieniem Kazimierza na polski tron. Jedyny monarcha, któremu polska historiografia nadała przydomek „wielkiego”, był postrzegany jako słaby kandydat do królewskiej korony.

Zarzucano mu ucieczkę z pola bitwy z Krzyżakami pod Płowcami w 1331 roku. Cieniem na odbiorze młodego królewicza położył się również skandal, którego był uczestnikiem w 1329 roku. Przebywał wtedy na dworze węgierskim, na którym uwiódł Klarę Zach, córkę węgierskiego magnata Felicjana Zacha. Kazimierzowi w miłosnej intrydze miała pomóc jego siostra Elżbieta, która jednocześnie była królową Węgier.

Kiedy po wyjeździe polskiego królewicza sprawa wyszła na jaw, wściekły Felicjan Zach dokonał nieudanego zamachu na węgierską królową, za co został skazany na śmierć w męczarniach.

Trudne początki

Kazimierz Wielki koronował się 25 kwietnia 1333 roku. Królestwo Polskie znajdowało się w niełatwej sytuacji. Polskę otaczali wrogowie – z północy Zakon Krzyżacki, a z południa Królestwo Czech. Dodatkowo król czeski Jan Luksemburski rościł sobie prawo do polskiego tronu, uważając się za dziedzica Wacława II, który dzierżył polską koronę na początku XIV wieku.

>>>  Zielona wyspa Kazimierza Wielkiego. Władca świetnie wykorzystał szanse na rozwój Polski  <<<
wprost.pl [30.04.2021]: – 30 kwietnia 1310 r. urodził się najmłodszy syn Władysława Łokietka, późniejszy król Polski Kazimierz Wielki. Za jego panowania Polska stopniowo przekształciła się w silny organizm polityczny, a terytorium państwa wzrosło niemal trzykrotnie. Królestwo Polskie wkroczyło też na ścieżkę przyspieszonego wzrostu gospodarczego, którego symbolem stał się władca, który „zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”…♂

Śląsk i księstwo płockie uznawało zwierzchność lenną króla Czech, a Krzyżacy zajęli Pomorze Gdańskie. Władza Kazimierza była okrojona do Wielkopolski, Małopolski, ziemi sieradzkiej i kujawskiej, a jedynym jego sojusznikiem byli rządzący na Węgrzech Andegawenowie.

– Wydawało się, że młody władca będzie świadkiem rozpadu idei jednoczącego się państwa polskiego, które z trudem, błędami i rozmaitymi kłopotami stworzył jego ojciec Władysław, zwany Łokietkiem… – cały artykuł i dźwięki na źródłowej stronie PolskieRadio.pl


Jarosław Kruk: Obraz ostatnich dni króla Kazimierza III Wielkiego – wybitnego władcy mocno związanego z Ponidziem, pasjonata polowań – w 651 rocznicę wyruszenia do „Krainy wiecznych łowów” naszkicował słowem pan Franciszek Rusak na swoim fb profilu:

Ostatnia podróż królewska

Kazimierz Wielki, podobnie jak większość Piastów, uwielbiał polowania. Lasów i zwierza było w dawnej Polsce dostatek. Ulubionym ostępem pełnym zwierza był lesisty Przedbórz♂, w którym Kazimierz Wielki pobudował nawet zameczek, który służył jako baza dla urządzania polowań. Do Przedbórza król i dworzanie przybyli we wrześniu 1370 r. Polowanie urządzono 8 września w święto maryjne♂.

? Czy wiesz, że:
W 1347 r., odległej od Buska-Zdroju o zaledwie o 16 km Wiślicy, miało miejsce doniosłej wagi wydarzenie – opracowano i ogłoszono Statuty wiślickie♂. Był to akt, który dziś można porównać do ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Z tą chwilą  nowe polskie prawo stało się obowiązujące.

Kazimierz Wielki to pierwszy polski ustawodawca w pełnym tego słowa znaczeniu. Stanowione przez niego ustawy (statuty) były rezultatem woli reformy obowiązującego prawa zwyczajowego.  Dążąc do unifikacji kraju Kazimierz Wielki ujednolicał prawo. Jednakże z powodu oporu ludności i poważnych różnic regionalnych początkowo nie udało się wprowadzić jednolitego prawa na całym terytorium Polski, w związku z tym poprzestano na osobnej regulacji prawa w dwóch dzielnicachWielkopolsce i Małopolsce. Dla Małopolski opracowano statut wiślicki, nadany w Wiślicy♂, zaś dla Wielkopolski statut piotrkowski, wydany w Piotrkowie Trybunalskim – dlatego zwane są też statutami wiślicko-piotrkowskimi♂. Statut Małopolski został wydany na wiecu ustawodawczym w Wiślicy (Muzeum Archeologiczne w Wiślicy: w 1347 r.♂). Liczył około 59 artykułów. Była to właściwie ustawa zmieniająca prawo zwyczajowe…♂

Część dworzan namawiała króla, aby zrezygnował z polowania. Miał już 60 lat i choć był zdrowy i czerstwy, to już nie był taki sprawny fizycznie jak dawniej. Król dał się początkowo przekonać, że nie pojedzie na łowy. Posłuchał innych doradców, więc kazał dogonić myśliwych i w końcu wziął udział w łowach. Podczas pogoni za jeleniem jego koń utknął na grząskim gruncie i zrzucił króla ze swego grzbietu. Upadek okazał się nieszczęśliwy, bo król doznał otwartego złamania kości goleniowej w lewej nodze i nie mógł się sam podnieść. Zanim go znaleziono, upłynęło dość dużo czasu. Ustalono, że obok poważnego urazu nogi, trawi go także wysoka gorączka. Po kilku dniach gorączka ustąpiła, więc postanowiono wrócić do stolicy, gdzie będzie miał dużo lepsze warunki do rekonwalescencji. Wyruszono w kierunku Sandomierza. Nie śpieszono się, aby nie przemęczać chorego. Ten, nie lubiący bezczynności, wcale nie ułatwiał opieki na nim. Gdy osiągnięto Sandomierz, król zażyczył sobie wziąć kąpiel. Po tym zabiegu ukazała się znowu gorączka. Po poprawie udano się do pobliskiej Koprzywnicy a następnie do Osieku. Króla ciągle trafiła gorączka, bo zapragnął zimnego napoju. Aby się rozgrzać kazał… – cały wpis na źródłowym fb profilu pana Franciszka Rusaka

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Za wypowiedzi naruszające prawo lub chronione prawem dobra osób trzecich grozi odpowiedzialność karna lub cywilna.

Jedna odpowiedź do “Kalendarium: 5 listopada 1370 zmarł Kazimierz III Wielki, ostatni z dynastii Piastów, uważany za jednego z najwybitniejszych władców Polski | JKR: Czy wiesz, że…”

  1. Enna pisze:

    Myślę że warto też się trochę odnieść do Kazimierza Wielkiego w szerszym kontekście jego osoby. Bon on przecież zasłynął nie tylko z rozwoju Polski i jego faktycznej infrastruktury oraz oczywiście gospodarki. Także zasłynął dość silnie (choć nie w szkolnych podręcznikach) z swojej rozwiązłości. Facet ten miał bardzo bujne życie https://totemat.pl/krol-polski-kazimierz-wielki-bigamista/ a nawet można powiedzieć, że był to hulaka dużego kalibru. Oczywiście jak na tamte czasu nie było to aż tak potępiane jak dziś. Bardzo proszę, jeśli coś się nie zgadza w tym tekście, to proszę o informację, chętnie poprawię informacje.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Masz pytania? Napisz do nas: redakcja@infobusko.pl