Kalendarium: 20 stycznia 1320 r. w katedrze wawelskiej abp gnieźnieński Janisław koronował Władysława Łokietka na króla Polski

20 stycznia 1320 w katedrze wawelskiej arcybiskup gnieźnieński Janisław koronował Władysława Łokietka na króla Polski. To ważne wydarzenie naszej historii oficjalnie zamykało okres rozbicia dzielnicowego. Była to pierwsza koronacja królewska na Wawelu. Odtąd Kraków otrzymał status stolicy Polski i stał się oficjalnie miejscem koronacyjnym. – informuje portal Krakow.pl

○ Wikimedia Commons: Król Władysław Łokietek – rysunek Jana Matejki z cyklu Poczet królów i książąt polskich♂ | Rekonstrukcja herbu z rewersu pieczęci majestatycznej króla Polski – Przemysła II z 1295 ♂|  Pieczęć książęca Władysława Łokietka♂

„Kiedy więc nadeszła niedziela” – pisał kronikarz Jan Długosz – „uroczystość św. Fabiana i Sebastiana, wszystkie stany i warstwy, prałaci i panowie polscy udali się do Krakowa. Arcybiskup gnieźnieński Janisław w czasie uroczystej mszy o Duchu św. odprawionej w katedrze krakowskiej, w asyście biskupa krakowskiego Muskaty i poznańskiego Domarata oraz opatów z Tyńca, Mogilna, Jędrzejowa i Brzeska, w kapach i infułach, i wielkiego tłumu możnych panów i szlachty namaszcza księcia Władysława Łokietka na króla, zaś jego żonę Jadwigę, córkę księcia poznańskiego Bolesława, na królową. Koronuje ich koronami królewskimi, które z jabłkiem, berłem i innymi insygniami królewskimi przeniesiono również z Gniezna do Krakowa. Dzień ten minął niezwykle uroczyście wśród ogólnej radości (…). Od tego zaś czasu katedra wawelska otrzymała po raz pierwszy wyróżniający ją przywilej koronowania królów polskich, z którego miała na zawsze korzystać (…). Postanowiono też odbywać w przyszłości koronacje królów i królowych polskich w katedrze krakowskiej.”

Przypomnijmy, że początkowo miejscem koronacji władców Polski była katedra metropolitalna w Gnieźnie. Tam koronowali zostali: Bolesław Chrobry♂ (1024 r.), Mieszko II♂ (1025 r.), Bolesław Śmiały♂ (1076 r.), Przemysław II♂ i Małgorzata (1295 r.) oraz Wacław II♂ (1300 r.).

W okresie rozbicia dzielnicowego Wawel stał się obiektem przetargów pomiędzy rywalizującymi o władzę książętami. Okres politycznego zamętu skończył się rządami księcia Władysława Łokietka (1306-1333), który pokonawszy wrogów zajął Kraków i na Wawelu urządził swoją rezydencję. Po zjednoczeniu ziem polskich, za zgodą Stolicy Apostolskiej, koronował się w Katedrze Wawelskiej.

Kraków stanowił wtedy już mocno ukształtowane centrum życia politycznego. Ponadto w mieście spoczywały szczątki św. Stanisława, patrona Królestwa Polskiego. Z Krakowem od czasów tak zwanego Statutu Krzywoustego związany był również pryncypat. Tu także, w Katedrze Wawelskiej, przechowywano regalia ze świętą włócznią (włócznia św. Maurycego).

>>> Pieniądze i dyplomacja. Kulisy starań Władysława Łokietka o koronę  <<<
PolskieRadio24.pl [20.01.2022]: – 702 lata temu Władysław Łokietek został koronowany na króla Polski. Uroczystość poprzedzały cztery lata wypełnione akcją polskiej dyplomacji na niespotykaną dotąd skalę. Polscy biskupi krążyli miedzy księciem i papieżem, wożąc ze sobą kolejne listy i… pieniądze…♂

20 stycznia 1320 r. w starej romańskiej katedrze na Wawelu, odremontowanej po pożarze z początku XIV stulecia, odbyła się koronacja Władysława Łokietka i jego żony Jadwigi, księżny kaliskiej. Była to pierwsza udokumentowana koronacja królewska w Krakowie.

Władysław Łokietek użył do koronacji insygniów: korony, berła, jabłka i miecza ceremonialnego zwanego Szczerbcem. Wielu historyków przypuszcza, że wtedy wykonano chorągiew państwową ze znakiem orła białego na purpurowym tle.

W katedrze Władysław Łokietek złożył także trofea zdobyte na Krzyżakach w bitwie pod Płowcami♂ (1331).

Jan Długosz wspominał, że nazajutrz po koronacji „król Władysław odziany po królewsku zszedł z prałatami i panami do… – cały artykuł na źródłowej stronie Krakow.pl♂

○ Nagrobek króla Władysława I Łokietka na Wawelu♂ znajduje się w północnym ramieniu ambitu katedry wawelskiej / foto: B.Świerzowski♂

Polska za Władysława Łokietka w latach 1304–1333 / źródło: Wikipedia (kliknij by powiększyć)

Histomag.org:   Władysław Łokietek m.in. rozpoczął emisję pierwszej w dziejach Polski złotej monety. Czy z tego doniosłego wydarzenia płynęły realne korzyści?

Spojenie królestwa, rozbitego przez prawie 200 lat, wymagało niebagatelnego zmysłu politycznego. Jeszcze przed sięgnięciem po koronę Władysław Łokietek musiał rozstrzygnąć szereg istotnych kwestii. Jedną z nich były finanse. Dawne księstwa dzielnicowe wciąż dysponowały odmiennymi walutami. Nieustanna walka o władzę skutecznie opróżniała skarbiec, a zmiany gospodarcze w Europie wymagały przeprowadzenia reformy monetarnej. Czy zajęty dokonywaniem zjednoczeniowego czynu Łokietek znalazł chwilę, by pomyśleć o pieniądzach?

Floreny, grosze, matapany

Przełom XIII i XIV wieku odznaczył się w Europie wzrostem dobrobytu. W rozwoju gospodarczym przodowały miasta włoskie, prowadzące dochodowy handel z Lewantem. To właśnie one jako pierwsze odczuły potrzebę reform monetarnych. Posiadający niewielką wartość denar spełniał swoją funkcję przy prostych transakcjach, był jednak kłopotliwy dla kupców obracających wielkim kapitałem. Genua i Wenecja już w połowie XII wieku wprowadziły srebrne monety groszowe, matapany, o wartości 36 denarów. Prawdziwą popularność uzyskał jednak dopiero grosz praski (czeski). Wszedł do użycia wraz z reformą monetarną Wacława II z 1300 r. Podstawą jego niepodważalnej pozycji były wielkie złoża srebra w Kutnej Horze. O rozpowszechnieniu tej waluty w Polsce zadecydowała koronacja Wacława na króla oraz ożywione kontakty gospodarcze z Czechami. Grosz (nazwa pochodzi od łac. grossus, czyli gruby) wart był 12 denarów (zwanych denarii parvi – małymi denarami). Zachował silną pozycję aż do XVI wieku, regularnie nabijając sakwę emitentom, jego wartość była bowiem wyższa od kosztów produkcji.

Cały artykuł na źródłowej stronie Histomag.org – po kliknięciu na link: https://histmag.org/Jak-Wladyslaw-Lokietek-jednoczyl-krolestwo-moneta-10713

◙ Podobne informacje:

Kalendarium: 2 marca 1333 r. zmarł Władysław Łokietek, władca, który zjednoczył państwo po trwającym ponad sto lat okresie rozbicia dzielnicowego | JKR: Czy wiesz, że…

Kalendarium: 28 marca 1364 arcybiskup gnieźnieński Jarosław ze Skotnik w obecności króla Kazimierza Wielkiego dokonał uroczystej konsekracji katedry na Wawelu. Sanktuarium narodu, pierwszy kościół Rzeczypospolitej

HM: Cud gospodarczy króla Kazimierza Wielkiego

Wiślica robi ukłon w stronę średniowiecza

I ❤ Ponidzie: „Habemus matrem”. Watykan zadecydował. Święta Kinga patronką Nowego Korczyna, miasta, w którym w 1479 odbył się hołd pruski