Kalendarium: 5 kwietnia 1941 zmarł wybitny generał, Franciszek Kleeberg, zwycięzca bitwy pod Kockiem – ostatniej bitwy regularnej armii polskiej w wojnie 1939 r.

– Żołnierze z dalekiego Polesia, znad Narwi, z oddziałów, które oparły się demoralizacji, zebrałem was pod swoją komendę, by walczyć do końca – mówił generał Kleeberg do żołnierzy 5 października 1939, tuż przed końcem ostatniej bitwy wojny obronnej. – informuje portal PolskieRadio24.pl 

Generał Franciszek Kleeberg (1888–1941), 1939 r. / fot. Wikipedia

Jeden z najzdolniejszych dowódców w przedwojennym Wojsku Polskim pochodził z rodziny o tradycjach patriotycznych: jego ojciec brał udział w powstaniu styczniowym. Sam Franciszek Kleeberg karierę rozpoczął w wojsku austriackim, by później przejść do tworzących się Legionów. Przez szereg lat pełnił funkcje sztabowe i podnosił swoje kwalifikacje jako dowódca artylerii. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej jako jeden z najbliższych współpracowników gen. Rozwadowskiego. W trakcie przewrotu majowego opowiedział się za legalną władzą. Mimo to, pozostał w wojsku po przejęciu władzy przez Piłsudskiego.

SGO „Polesie”

WRZESIEŃ 1939 – ZOBACZ SERWIS SPECJALNY POLSKIEGO RADIA >>>

Poziom kunsztu sztabowca Kleeberg pokazał w najbardziej tragicznym dla kraju momencie. Po agresji III Rzeszy, na rozkaz Naczelnego Wodza Edwarda Rydza-Śmigłego, Kleeberg zmontował Samodzielną Grupę Operacyjną „Polesie”, której zadaniem było chronienie linii Bugu, strategicznej dla koncepcji obrony opartej o tzw. Przedmurze Rumuńskie. Żołnierze z rozbitych na zachodzie jednostek spontanicznie dołączali do grupy Kleeberga.

– Nasza grupa składała się z resztek różnych jednostek. Widziałem miedzy innymi marynarzy z Flotylli Pińskiej, lotników spieszonych bez sprzętu. Trzeba powiedzieć, że była pełna dyscyplina wojskowa – wspominał walczący w SGO wówczas podchorąży, później major LWP Stanisław Pobudejski.

Victoria, która niczego nie mogła zmienić

Dowiedziawszy się o opuszczeniu kraju przez rząd, Kleeberg zdecydował się przebić do obleganej stolicy. Zdaniem kleeberczyka, majora Tadeusza Jacka Grzeszkiewicza, sztab SGO miał okazję ewakuować się do Rumunii trzema samolotami „Łoś”. Dowództwo, z Kleebergiem na czele, zdecydowało się pozostać przy żołnierzach. Marsz sił generała zatrzymały wojska niemieckie pod Kockiem. Gdy wojska Kleeberga starły się z niemieckimi 13. i 29. Dywizją Zmotoryzowaną Wehrmachtu, Hitler już odbierał defiladę w zdobytej Warszawie.

Podjąwszy decyzję o kapitualcji gen. Franciszek Kleeberg pisał w pożegnalnym rozkazie do swoich żołnierzy:

„(…) Wykazaliście hart i odwagę w czasie zwątpień i dochowaliście wierności Ojczyźnie do końca. Dziś jesteśmy otoczeni, a amunicja i żywność na wyczerpaniu. Dalsza walka nie rokuje nadziei, a tylko rozleje krew żołnierską, która jeszcze przydać się może. Przywilejem dowódcy jest brać odpowiedzialność za siebie. Dziś biorę ją w tej najcięższej chwili – każąc zaprzestać dalszej bezcelowej walki, by nie przelewać krwi żołnierskiej nadaremnie. Dziękuję Wam za Wasze męstwo i Waszą karność, wiem, że staniecie, gdy będziecie potrzebni. Jeszcze Polska nie zginęła.”

Mimo, że wojska Kleeberga rozgromiły przeciwnika, generał … – cały artykuł i audycja na źródłowej stronie PolskieRadio24.pl – po kliknięciu na link

◙ Podobne informacje:

Kalendarium: 18 października 1928 w Warszawie zmarł gen. Tadeusz Rozwadowski, geniusz wojskowy, organizator Wojska Polskiego, główny strateg Bitwy warszawskiej

Kalendarium: 4 lipca 1943 r. w katastrofie na Gibraltarze zginął premier polskiego rządu na emigracji i Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych gen. Władysław Sikorski

Kalendarium: 11 grudnia 1996 r. w Edynburgu zmarł gen. Stanisław Maczek, bohater II wojny światowej, legenda za życia

Kalendarium: 24 lutego 1953 r. zamordowano ostatniego dowódcę Kedywu Armii Krajowej, generała Augusta Emila Fieldorfa „Nila”

Kalendarium: 29 września 1951 r. zmarł w kazamatach MBP Aleksander Krzyżanowski „Wilk”. Zamordowany przez bezpiekę dowódca operacji „Ostra Brama” jest patronem SP.3 w Busku-Zdroju