Kalendarium: 24 maja 1939 r. zmarł Aleksander Brückner, ostatni polihistor, odkrywca „Kazań świętokrzyskich”

– Polihistorem nazywano uczonego, który opanował wszystkie dziedziny wiedzy, zarówno nauki ścisłe, jak i humanistyczne czy społeczne – tłumaczył prof. Janusz Tazbir. – Aleksander Brückner w dziedzinie historii literatury, gramatyki poruszał się niesłychanie swobodnie. – informuje portal PolskieRadio24.pl

Aleksander Brückner, wybitny slawista, historyk literatury i kultury polskiej (1939) / Wikipedia

24 maja 1939 roku w Berlinie zmarł Aleksander Brückner, wybitny slawista, historyk literatury i kultury polskiej. Nie istniały epoki mu obce, znał się na wszystkim: od wczesnego średniowiecza aż po dzieje najnowsze.

Poszukiwacz literackich perełek

Urodził się 29 stycznia 1856 w Brzeżanach (dziś Ukraina). Studiował we Lwowie, a staże naukowe odbył w Lipsku, Berlinie i Wiedniu u wybitnych slawistów. Aż do 1924 roku wykładał na Uniwersytecie w Berlinie.

Jak podkreślał sam prof. Janusz Tazbir, prof. Aleksander Brückner miał wielką zdolność przeszukiwania bibliotek i źródeł historycznych. Około 1890 roku odnalazł w Bibliotece Petersburskiej „Kazania świętokrzyskie”, które opracował i opublikował. Oprócz tego opracował także spuściznę literacką po barokowym poecie Wacławie Potockim.

– On jest niezastąpiony w opisywaniu wieku XVII – podkreślał prof. Tazbir. – On zbadał wiele rękopisów, wprowadził do obiegu naukowego, odkrył, zaopatrzył w komentarze.

Odmienił oblicze polskiej literatury

– Aleksander Brückner był wybitnym Polakiem mieszkającym w Berlinie przeszło 60 lat – mówił prof. Tomasz Szarota. – Był jednym z dwóch polskich profesorów do II wojny światowej z katedrą na Uniwersytecie Berlińskim – to zupełny ewenement.

Był współtwórcą wydawanej od 1904 roku „Wielkiej Powszechnej Encyklopedii Ilustrowanej”. Wykaz publikacji w dorobku Brücknera wynosi ponad… – cały artykuł na źródłowej stronie PolskieRadio24.pl – po kliknięciu na link

Kazania świętokrzyskie – polskie średniowieczne kazania, pochodzące prawdopodobnie z końca XIII lub z XIV wieku, uznawane za najstarszy dokument prozatorski stworzony w języku polskim. Zostały one odnalezione przez Aleksandra Brücknera w Petersburgu, w 1890 roku, w oprawie kodeksu, zawierającego Dzieje Apostolskie i Apokalipsę. / Wikipedia

Wikiepedia: – Kazania świętokrzyskie – polskie średniowieczne kazania, pochodzące prawdopodobnie z końca XIII lub z XIV wieku, uznawane za najstarszy dokument prozatorski stworzony w języku polskim. Zostały one odnalezione przez Aleksandra Brücknera w 1890 roku w oprawie kodeksu, zawierającego Dzieje Apostolskie i Apokalipsę. Ich nazwa została utworzona przez badacza od prawdopodobnego miejsca ich pochodzenia (księga, w której się przechowały, była wcześniej własnością biblioteki klasztoru Benedyktynów na Łysej Górze w Górach Świętokrzyskich). Zabytek składa się z jednego całego kazania i fragmentów pięciu innych kazań.

Kazania świętokrzyskie zostały opublikowane w 1891 w roczniku „Prace Filologiczne” w opracowaniu Aleksandra Brücknera^[1]; w 1934 zostały wydane wraz z faksymiliami rękopisu przez Polską Akademię Umiejętności w opracowaniu krytycznym Jana Łosia i Władysława Semkowicza^[2][3].

W 2009 pod tytułem Kazania świętokrzyskie. Nowa edycja, nowe propozycje badawcze, pod redakcją prof. Pawła Stępnia, ukazało się…[link]

◙ Podobne informacje:

Kalendarium: 29 października 1924 r. urodził się Zbigniew Herbert, jeden z najwybitniejszych poetów XX wieku

Kalendarium: 30 kwietnia 1892 r. urodził się Stefan Banach, genialny polski samouk, Kopernik matematyki

Kalendarium: 25 stycznia – Dzień kryptologii – Polacy złamali szyfr „Enigmy”, ocalili 30 milionów ludzi