Kalendarium: 22 sierpnia 1584 zmarł Jan Kochanowski, wybitny poeta epoki renesansu. Wyprowadził polszczyznę z cienia języka mówionego i wprowadził ją do pisma. To był kopernikański przełom
Jan Kochanowski, łac. Ioannes Cochanovius, Ioannes Kochanovius (ur. ok. 1530 w Sycynie, zm. 22 sierpnia 1584 w Lublinie) – polski poeta epoki renesansu, tłumacz, prepozyt kapituły katedralnej poznańskiej w latach 1564–1574, poeta nadworny Stefana Batorego w 1579 roku, sekretarz królewski Zygmunta Augusta, a następnie wojski sandomierski w latach 1579–1584. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych twórców renesansu w Europie i poetę, który najbardziej przyczynił się do rozwoju polskiego języka literackiego. – informuje na wstępie biogramu Wikipedia
– Jan Kochanowski wyprowadził polszczyznę z cienia języka mówionego i wprowadził ją do pisma. Ujawnił, jak bogata i integralna była polszczyzna, to był kopernikański przełom – mówił w Polskim Radiu pisarz Wiesław Myśliwski.
Młodość
Jan Kochanowski był bardzo zdolnym młodzieńcem, który zdobył uznanie swoich wychowawców. Urodził się w 1530 roku w rodzinnym majątku w Sycynie i jako nastolatek rozpoczął studia na Akademii Krakowskiej.
– Pochodził ze średniej szlachty małopolskiej, miał dosyć liczną rodzinę. Ojciec zmarł dosyć wcześnie, więc możemy się domyślać, że młodzieńcze lata wypełniały mu starania o zabezpieczenie finansowe, ale jednocześnie o wykształcenie i edukację – powiedział Piotr Dmitrowicz w audycji „Mieć 19 lat”.
W 1551 roku studiował w Królewcu, a w następnym roku przeniósł się do Włoch i rozpoczął naukę w Padwie. We Włoszech przebywał z przerwami do 1559 roku, w tym czasie odwiedził też Francję.
Życie dworskie
Po śmierci rodziców powrócił do Polski i objął w spadku część majątku, który następnie oddał w dzierżawę rodzinie. W tym czasie pełnił służbę na dworach magnackich. Dzięki protekcji dostał posadę na dworze królewskim i objął funkcję sekretarza Zygmunta II Augusta.
Krążył wokół wielkich osób ówczesnej polityki. Wziął udział m.in. w sejmie lubelskim w 1569 roku, w którego trakcie uchwalono akt unii lubelskiej, powołującej Rzeczpospolitą Obojga Narodów.
Na tym samym sejmie odbył się hołd księcia pruskiego Albrechta Fryderyka Hohenzollerna przed królem Zygmuntem Augustem. Kochanowski opisał to wydarzenie w utworze „Proporzec albo hołd pruski”, w którym sławił potęgę Rzeczpospolitej.
Narodziny legendy w Czarnolesie
Kilka lat później wycofał się z życia dworskiego i postanowił poświęcić się w większym stopniu twórczości literackiej. W 1574 roku przeprowadził się do dworku w Czarnolesie, znajdującym się w jego rodzinnych stronach na ziemi radomskiej. Wiosną 1575 roku ożenił się z Dorotą Podlodowską i założył rodzinę.
◙ Podobne informacje:
Kalendarium: 15 listopada 1916 r. w Szwajcarii zmarł Henryk Sienkiewicz