Kalendarium: 16 maja 1944 r. Romowie uwięzieni w Auschwitz  stawili opór Niemcom, nie pozwolili na likwidację obozu i śmierć w komorach gazowych

Niemcy planowali zlikwidować tego dnia cygański obóz w Birkenau. Uprzedzony o tym przez jednego z SS-manów polski więzień przekazał informację współwięźniom. Gdy hitlerowcy przyjechali wypędzać  z baraków Romów’ i Sinti’, ci – uzbrojeni w łopaty, noże, kilofy i kamienie – nie zgodzili się wyjść. Opór okazał się skuteczny, Niemcy zrezygnowali z przeprowadzenia akcji w obawie przed stratami i rozszerzeniem buntu na cały obóz.

>>>  Porajmos – nazistowski mord na Sintich i Romach  <<<
Sinti i Romowie żyją w Europie od stuleci. W Niemczech byli dyskryminowani już od XIX wieku. Od 1906 roku w Prusach obowiązywały „Wytyczne do zwalczania cygaństwa”. Nazistowskie prześladowania Cyganów miały charakter rasistowski, od 1935 roku obowiązywał zakaz – podobnie jak wobec ludności żydowskiej – zawierania małżeństw z „Aryjczykami” (prawa norymberskie). Na mocy ustawy o obywatelstwie Rzeszy Sinti i Romowie stracili niemiecką przynależność państwową. Wkrótce potem...[♂zwangsarbeit-archiv.de]

Romowie byli prześladowani jako „niższa rasa” od początku istnienia III Rzeszy: poddawano ich przymusowej sterylizacji, odebrano im prawa wyborcze na mocy ustaw norymberskich♂.

– Cyganów często rozstrzeliwano na miejscu, w przeciwieństwie do Żydów, których deportowano – mówił Józef Rozwadowski na antenie Radia Wolna Europa. – W Buchenwaldzie już w dwóch pierwszych latach wojny wypróbowywano na dzieciach cygańskich działanie cyklonu B.

♦ Ustawy norymberskie (niem. Nürnberger Gesetzen, także jako Nürnberger Rassengesetze – „norymberskie ustawy rasowe”) – ustawy rasowe uchwalone przez niemiecki Reichstag 15 września 1935 i w tym samym dniu ogłoszone na zjeździe NSDAP (Reichsparteitagu) w Norymberdze…[♂Wikipedia]

W 1942 roku zdecydowano, że Romów i Sinti (pokrewna Romom wędrowna grupa etniczna) spotka taki sam los jak Żydów. Początkowo zamykano ich  w gettach żydowskich w Warszawie i Łodzi. W języku romskim słowo Porajmos jest odpowiednikiem żydowskiego określenia Holocaust.

– Już w kwietniu 1942 roku nielicznych Cyganów, którzy przeżyli getto łódzkie skierowano do obozu śmierci w Chełmnie nad Nerem – słyszymy w wykładzie z cyklu „Dzieje europejskich Cyganów”.

Romowie trafiali też do innych obozów m.in. do Treblinki’ i Flossenburgu’, zaś romskie kobiety wysyłano do Ravensbrück’.

Transporty z całej Europy

Najwięcej jednak uwięziono w Auschwitz-Birkenau. Stanowili oni pod względem liczebności trzecią grupę deportowanych do KL Auschwitz, po Żydach i Polakach. Transporty przyjechały do obozu z… – cały artykuł i audycja radiowa „Wykład Józefa Rozwadowskiego „Dzieje europejskich Cyganów” o przebiegu akcji masowej eksterminacji Cyganów podczas II wojny światowej. ” – na źródłowej stronie PolskieRadio.pl♂

German Death Camps – zobacz specjalny serwis edukacyjno-społeczny – po kliknięciu na link lub grafikę

◙ Podobne informacje:

Kalendarium: 6 listopada 1939 r. Niemcy przeprowadzili Sonderaktion Krakau. Podstępnie zwabili krakowskich uczonych do Collegium Novum UJ, po czym aresztowali ich i wywieźli do obozów koncentracyjnych

Kalendarium: 4 lipca 1941 r. Niemcy rozstrzelali we Lwowie 22 profesorów lwowskich uczelni i członków ich rodzin. Wśród 40 ofiar tej zbrodni był m.in. Tadeusz Boy-Żeleński.

Kalendarium: 20 stycznia 1942 r. Konferencja w Wannsee, czyli urzędowa decyzja o masowym ludobójstwie europejskich Żydów

Kalendarium: 3 listopada 1943 Niemcy przeprowadzili akcję „Dożynki”, której celem było wymordowanie wszystkich ocalałych do tej pory Żydów w Generalnym Gubernatorstwie

Kalendarium: 13 kwietnia 1945 Niemcy spalili żywcem w murowanej stodole w Gardelegen 1016 osób, w większości Polaków, na dzień przed wyzwoleniem