Kalendarium: 19 kwietnia 1943 r. wybuchło Powstanie w getcie warszawskim. Walka o godną śmierć

19 kwietnia 1943 roku wydarzyło się w getcie to, czego Niemcy się spodziewali. Dwa dni wcześniej do władz niemieckich dotarły informacje o tym, że w getcie coś się szykuje. – informuje portal PolskieRadio24.pl

Powstańcy z getta warszawskiego/źr. fotografia z Raportu Stroopa, oryginalny niemiecki podpis: „Ci bandyci stawiali zbrojny opór” / Foto: Wikipedia/domena publiczna

Walka bez szans na wygranie

Niemieckie oddziały wojskowe wjechały do getta o 5. rano. Do walki przystąpiło blisko 1,5 tys. powstańców. Po stronie niemieckiej, według danych gen. Juergena Stroopa, było 800 żołnierzy SS, 300 granatowych policjantów, oddziały Gestapo, pomocnicze oddziały litewskich i łotewskich ochotników oraz ukraiński batalion z Trawnik. Szacuje się, że każdego dnia do walki z powstaniem w getcie skierowanych było około 3 tys. ludzi. Bilans sił był nieporównywalny.

W różnych punktach getta dochodziło do starć – na rogu ulic Zamenhoffa i Miłej oraz Nalewek i Gęsiej. Największe walki toczyły się przez trzy dni przy nieistniejącym dziś placu Muranowskim. Znajdowała się tu placówka Żydowskiego Związku Wojskowego. Jej dowódcy Paweł Frenkel i jego zastępca, urodzony w Kielcach, Leon Rodal na najwyższym budynku w okolicy przy Muranowskiej 7 zawiesili biało-niebieską flagę żydowską i biało-czerwoną flagę polską.

Pierwszego dnia Niemcy musieli się wycofać z getta. Było to dla nich zaskoczenie. Drugiego dnia dowództwo przejął gen. Juergen Stroop. To z jego codziennych raportów do przełożonych historycy mogli skorzystać przy odtwarzaniu przebiegu powstania.

Zginęli z bronią w ręku

Spośród walczących w getcie przeżyło kilkunastu Żydów. Z dowództwa Żydowskiej Organizacji Bojowej przeżył Marek Edelman. Nie przeżył nikt ze ścisłego dowództwa Żydowskiego Związku Wojskowego. 16 maja o godz. 20.15 Niemcy wysadzili Wielką Synagogę przy ul. Tłomackie. Był to symboliczny koniec powstania w getcie. W raporcie Stroop zapisał: „Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie przestała istnieć”.

Wiosną 1943 roku przed… – cały artykuł na źródłowej stronie portalu PolskieRadio24.pl – po kliknięciu na link

► naszahistoria.pl [23.03.2017]: – [ŻYDOWSKI ZWIĄZEK WOJSKOWY] Bohaterowie z Placu Muranowskiego. Wokół Żydowskiego Związku Wojskowego

PolskieRadio.pl – serwis specjalny – [link]

◙ Podobne informacje:

Kalendarium: 30 czerwca 1941 r. we Lwowie rozpętało się piekło. Jak doszło do pogromu ludności żydowskiej?

Kalendarium: 20 stycznia 1942 r. Konferencja w Wannsee, czyli urzędowa decyzja o masowym ludobójstwie europejskich Żydów

Kalendarium: 6 grudnia 1942 r. W Ciepielowie Niemcy spalili żywcem wszystkich członków rodzin, które ukrywały w swych domach Żydów. Zginęły 34 osoby, w większości dzieci.

Kalendarium: 15 marca 1943 roku, w Siedliskach opodal Miechowa Niemcy wymordowali rodzinę Baranków i czterech ukrywanych przez nich Żydów

Zamordowani za pomoc Żydom. „Zawołani po imieniu”. W Wierzchowisku pod Częstochową upamiętniono Józefa i Franciszkę Sowów zamordowanych 1 września  1943 r.

Kalendarium: 24 marca 1944 r. – w Markowej Niemcy zastrzelili Józefa i Wiktorię Ulma, szóstkę ich dzieci oraz ukrywanych przez nich Żydów. W 2003 rozpoczął się ich proces beatyfikacyjny

„Ratowali tysiące Żydów”. MSZ przypomina bohaterów z Grupy Ładosia

PR24: Ginęli, bo nieśli pomoc. Dziś Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów