Kalendarium: 20 września 1942 roku powstała druga największa polska partyzancka organizacja zbrojna – Narodowe Siły Zbrojne
77 lat temu utworzono Narodowe Siły Zbrojne – drugą największą polską partyzancką organizację zbrojną. Pierwszy rozkaz, nr 1/42, wydano właśnie 20 września 1942 roku.
Narodowe Siły Zbrojne – jak informuje Wikipedia – to polska konspiracyjna organizacja wojskowa obozu narodowego działająca w latach 1942–1947, licząca w szczytowym okresie rozwoju około 75 tys. ludzi. W czasie okupacji niemieckiej walczyła z Niemcami i zwalczała Gwardię Ludową, Armię Ludową i partyzantkę radziecką, oraz bandy rabunkowe, a w okresie późniejszym brała udział w powstaniu antykomunistycznym walcząc przeciw Armii Czerwonej, NKWD, formacjom Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego i in.) i ludowego Wojska Polskiego.
Historia NSZ – jak pisze Rafał Łatka na stronie Histmag.org – była (i ciągle niestety jest) nieznana przeważającej części społeczeństwa. Jeśli przeciętny człowiek usłyszał już o tej organizacji, otrzymywał informacje niezwykle odbiegające od rzeczywistej jej historii, pełne krzywdzących i nieprawdziwych opinii. Jakie więc były jej losy? Czy temat ten jest obecny w badaniach naukowych? Jakie miejsca zajmuje i zajmować powinny NSZ w polskiej pamięci zbiorowej? NSZ powstały we wrześniu 1942 r., jednocząc część organizacji o charakterze narodowym.
NSZ powstały z połączenia dwóch innych wojskowych organizacji konspiracyjnych: Związku Jaszczurczego i części Narodowej Organizacji Wojskowej. Dołączyło do nich także, w całości lub w części, około kilkunastu innych prawicowych organizacji podziemnych. Celem formacji, podobnie jak o wiele bardziej znanej Armii Krajowej, była walka z okupantem w imię Polski i Polaków. Pod wieloma istotnymi względami jednak się od niej różniła. Przede wszystkim, była organizacją zrzeszającą ludzi o określonym światopoglądzie i wizji Polski. Cechował ją ponadto silny antysanatyzm, przejawiający się w częstej krytyce postępowania władz II RP na arenie międzynarodowej. Nie dzieliła także, jak to było w przypadku AK, okupantów na ,,lepszego” i ,,gorszego”, ale od momentu swojego powstania za głównego wroga uznawała zarówno Niemców, jak i Związek Sowiecki.
Narodowe Siły Zbrojne – historia i dorobek
W pierwszym rzędzie zauważyć należy, że historia NSZ była (i ciągle niestety jest) nieznana przeważającej części społeczeństwa. Jeśli przeciętny człowiek usłyszał już o tej organizacji, otrzymywał informacje niezwykle odbiegające od rzeczywistej jej historii, pełne krzywdzących i nieprawdziwych opinii. Pierwotnym źródłem tych zniekształceń była propaganda komunistyczna, która nazywała NSZ organizacją faszystowską, współpracującą ramię w ramię z nazistami. Zakłamywanie historii tej organizacji nie skończyło się jednak w 1989 r.
Mimo przeszło dwudziestu lat, jakie minęły od Jesieni Ludów i upadku Związku Sowieckiego, w dalszym ciągu wiedza o Narodowych Siłach Zbrojnych wśród laików jest praktycznie żadna. Dodać należy, że i wśród historyków nie jest ona zbyt wielka i pełna nieprawdziwych sądów i opinii, nieopartych o badania źródłowe. Jednym z jej ostatnich przykładów może być choćby wyrażona przez prof. Pawła Machcewicza opinia, że NSZ nie należy stawiać na równi z AK, połączona z oskarżeniem tej organizacji o faszyzowanie. Istnieje słaba wiedza na temat NSZ. Z tej niewiedzy, dotykającej również historyków, biorą się nieuprawnione oceny i sądy – stwierdził w komentarzu do tej wypowiedzi prof. Jan Żaryn.
Radia Kielce – po kliknięciu na link
◙ Podobne informacje:
- infobusko.pl [3.03.2019]: – Upamiętniono pamięć żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej NSZ poległych w bitwie pod Kotkami [fotogaleria]
- infobusko.pl [12.08.2019]: – RK: Zakończyły się obchody 75. rocznicy powstania Brygady Świętokrzyskiej NSZ [VIDEO]