Kalendarium: 12 września 1939 Polska zdradzona przez sojuszników. Francusko-brytyjska konferencja w Abbeville i jej konsekwencje

Francusko-brytyjska konferencja w Abbeville właściwie potwierdziła wcześniejsze ustalenia szefów brytyjskiego i francuskiego sztabu. Wynikało z nich, że zachodnie mocarstwa wbrew zobowiązaniom nie zamierzają przyjść Polsce z realną pomocą. Ich działania militarne były mocno ograniczone. Sojusznicy Polski nie zdecydowali się na generalne uderzenie na Niemcy. W Polsce rozmowy z Abbeville są uznawane za symbol zdrady sojuszników. – informuje portal historia.org.pl

○ Dziennik „Express Poranny” wydany 4 września 1939 r. / źródło: https://historia.org.pl♂ | ○ Pinokio / źródło: pik.wrocław.pl♂

Obowiązki Francji i Wielkiej Brytanii na wypadek niemieckiej agresji na Polskę zostały zawarte przede wszystkim w dwóch dokumentach. Z Francją w protokole końcowym francusko-polskich rozmów sztabowych przeprowadzonych w dniach 15-17 maja 1939 r., a z Wielką Brytanią w układzie o pomocy wzajemnej między Polską a Wielką Brytanią z 25 sierpnia 1939 r.

>>>  Zobowiązania Francji  <<<

Francja zobowiązywała się do podjęcia natychmiastowych działań powietrznych przeciwko Niemcom. W momencie wybuchu II wojny światowej całość francuskiego lotnictwo miała przewagę nad lotnictwem niemieckim. Natomiast połączone lotnictwo brytyjskie i francuskie miało już dwukrotną przewagę nad Luftwaffe. Jednakże nie wszystkie alianckie samoloty mogły być przerzucone do walki z Niemcami. Chociażby część francuskiego lotnictwa musiała zabezpieczać granicę z Włochami.

Od lewej- Neville Chamberlain, Édouard Daladier, Adolf Hitler i Benito Mussolini – sygnatariusze układu monachijskiego. Z prawej Galeazzo Ciano, 29 września 1938.

Dodatkowo Francja zobowiązywała się, około trzeciego dnia od ogłoszenia mobilizacji sił zbrojnych, na rozpoczęcie pierwszych działań ofensywnych. Natomiast piętnastego dnia od mobilizacji Francja obiecywała zaatakować Niemcy swoimi głównymi siłami.

>>>  Zobowiązania Wielkiej Brytanii  <<<

Zatem zgodnie z układem Wielka Brytania na wypadek niemieckiego ataku zobowiązywała się do udzielenia Polsce bezzwłocznej pomocy i poparcia. W przeciwieństwie do zobowiązań francuskich, zobowiązania brytyjskie były znacznie bardziej ogólne w zakresie konkretnej pomocy militarnej. Polskiej dyplomacji w tym akcie nie udało się uzyskać konkretów. Niemniej, bezsprzecznie zobowiązywały Wielką Brytanię do udzielenia Polsce wsparcia już w momencie rozpoczęcia działań wojennych przez Niemców.

Wypowiedzenie wojny Niemcom

II wojna światowa rozpoczęła się 1 września 1939 r., gdy Niemcy podstępnie i bez wypowiedzenia wojny zaatakowały Polskę. To obligowało sojuszników do natychmiastowej reakcji w myśl wzajemnych układów. Wieść o ataku na Polskę dotarła do Londynu i Paryża około godziny 7.00 rano. Tego samego dnia premier Wielkiej Brytanii zarządził mobilizację armii. Dzień później mobilizację zarządził także premier Francji, Edouard Daladier. Co oznacza, że terminy z protokołu zaczęły biec dla Francuzów od 2 września. Jednak nadal Francuzi i Brytyjczycy nie wypowiedzieli wojny Niemcom. Dopiero 3 września…♂

Zdrada sojuszników

Zapisy układu były jasne i precyzyjne. Nie zawierały jakichkolwiek wyłączeń. Z tego obowiązku Francję nie zwalniała ani porażka Polski, ani udział  ZSRR w wojnie. Ewentualne rozmowy kuluarowe dowództwa francuskiego z polskimi wojskowymi nie mają znaczenia przy interpretacji zapisów tego traktatu. Te mogły być zmienione lub uzupełnione wyłącznie kolejnym dokumentem o takiej randze. Protokół wreszcie nie został przez Francję wypowiedziany przed 1 września. Zatem w sensie prawnym Francja nie dotrzymała swoich zobowiązań. Ponadto jeśli Francuzi nie zamierzali wypełnić zobowiązań, a traktat traktowali instrumentalnie, to jego zawarcie tym bardziej było zdradą. Dawało wówczas Polsce błędne poczucie bezpieczeństwa.

Nieco inaczej skonstruowany był układ brytyjsko-polski. W nim nie było…♂

Konferencja w Abbeville

Do jej pierwszego posiedzenia Francusko-Brytyjskiej Najwyższej Rady Wojennej doszło 12 września w położonym na północy Francji Abbeville, czyli jeszcze zanim ZSRR zaatakował Polskę.
O randze spotkania świadczy udział w nim premierów obu państw. Wielką Brytanię reprezentował Neville Chamberlain, a Francję Edouard Daladier. O ile premier Francji był bardziej skory do działań zbrojnych, to wobec zgoła innego nastawienia Gamelina, zdecydowano o taktyce obserwowania i wyczekiwania. Ostatecznie postanowiono nie udzielać Polsce militarnego wsparcia, atakując zachodnią granicę Niemiec. Oficjalny komunikat po spotkaniu był całkowicie odmienny. Uczestnicy twierdzili w nim, że udzielą dzielnie walczącej Polsce wszelkiej pomocy. Swoich sojuszników z Warszawy o faktycznej decyzji nie poinformowali.

Tymczasem atak brytyjsko-francuski zmusiłby Niemców do przerzucenia wielu swoich sił na zachód i osłabiłby ich natarcie w Polsce. Zamiast tego zdecydowano się do przeprowadzenia zaledwie ograniczonych działań lotniczych, co miało być dla Aliantów wymówką w razie oskarżeń z polskiej strony. Zatem to co zostało ustalone w Vincennes znalazło swoje potwierdzenie w ustaleniach z Abbeville.

Wymowne było także skąpe informowanie Polaków o ustaleniach z Abbeville. Polskie dowództwo nadal łudziło się, że doczeka się pomocy. Historycy różnie oceniają powody takiego zachowania Aliantów. Przede wszystkim wskazują, że…♂

Polska zdradzona przez sojuszników. Francusko-brytyjska konferencja w Abbeville i jej konsekwencje

◙ Podobne informacje:

Kalendarium: 10 września 1939 r. popełnił samobójstwo kpt. Władysław Raginis – niezłomny dowódca bohaterów spod Wizny

Kalendarium: 30 kwietnia 1940 r. poległ w walce mjr Henryk Dobrzański „Hubal” – legendarny rycerz kampanii wrześniowej

Kalendarium: 30 sierpnia 1946 zmarł major Henryk Sucharski, dowódca obrony Westerplatte we wrześniu 1939 roku | Czy wiesz, że : Mjr Sucharski przyszedł na świat w Gręboszowie, 30 km od Buska

Kalendarium: 18 grudnia 1944 r. pancernik „Schleswig-Holstein”, symbol niemieckiej agresji na Polskę, poszedł na dno

Kalendarium: 13 kwietnia 1945 Niemcy spalili żywcem w murowanej stodole w Gardelegen 1016 osób, w większości Polaków, na dzień przed wyzwoleniem