Kalendarium: 26 października 1983 roku zmarł Alfred Tarski, matematyk, filozof, jeden z najwybitniejszych logików, twórca semantycznej definicji prawdy

26 października 1983 roku  zmarł Alfred Tarski, urodzony w Warszawie matematyk, filozof, jeden z najwybitniejszych logików, twórca semantycznej definicji prawdy, profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley. Był filozofem, logikiem i matematykiem, który zdołał rozwiązać jeden z najpoważniejszych sporów naukowych początku XX wieku – ustalił definicję prawdy. – informuje portal PolskieRadio24.pl

○ Alfred Tarski, 1968 r., /fot. Autor George Bergman ; Wikipedia ♂

Urodził się 14 stycznia 1901 roku jako Alfred Tajtelbaum w rodzinie żydowskiej. Choć rodzina praktykowała judaizm i pielęgnowała żydowskie tradycje, nie miała problemów asymilacyjnych w otoczeniu. Alfred już w dzieciństwie biegle władał polskim i rosyjskim. W 1915 roku rozpoczął naukę w Szkole Mazowieckiej – polskim gimnazjum w Warszawie. Tam poznał m.in. niemiecki, francuski, grekę, łacinę, filozofię, matematykę i logikę. W 1923 roku Alfred wraz z bratem zmienił nazwisko na „Tarski” i konwertował na katolicyzm. Zaczął także uważać się za Polaka. Nie krył również swojego patriotyzmu.

>>>   Paradoks Banacha-Tarskiego i Cudowne rozmnożenie chleba w Galilei   <<<

Szkoła Lwowsko- Warszawska

W 1923 roku podjął studia biologiczne na Uniwersytecie Warszawskim, ale po roku zmienił kierunek studiów na filozofię. Początek jego studiów przypadł na moment niezwykłego rozwoju filozofii w Warszawie i we Lwowie. Pod względem formacji intelektualnej Tarski był absolwentem Szkoły Lwowsko-Warszawskiej założonej przez profesora Kazimierza Twardowskiego pod koniec XIX wieku. Twardowski preferował tzw. małą filozofię, opartą na analizie pojęć, jasnym wyrażaniu myśli i unikaniu problemów, które uważano za zbyt abstrakcyjne. Ten typ filozofii w naturalny sposób sprzyjał rozwojowi logiki. Uczniami Twardowskiego byli m.in. Stanisław Leśniewski, późniejszy promotor Tarskiego, Jan Łukasiewicz i Tadeusz Kotarbiński. W 1915 roku na reaktywowanym Uniwersytecie Warszawskim profesorem został najpierw Łukasiewcz, a później Leśniewski. Był również wychowankiem szkoły matematycznej Zygmunta Janiszewskiego, który zajmował się m.in. logiką matematyczną.

>>> Dlaczego matematyka przestała być uważana za naukę przyrodniczą – audycja <<<

– W tym czasie atmosfera w Warszawie była unikatowa na skalę światową. To się później rozniosło na wszystkie polskie uniwersytety. Dla porównania na początku lat 20. XX wieku w Polsce było aż pięć katedr logiki, a w Niemczech jedna – mówił prof. filozofii Jan Woleński w audycji Barbary Schabowskiej z cyklu „Sezon na Dwójkę” z 2013 roku.

>>> Na czym jeszcze polegała wyjątkowość Szkoły Lwowsko-Warszawskiej? – audycja <<<

Spór o prawdę

– Pod koniec XIX wieku przestano uważać matematykę za naukę przyrodniczą. Zaczęto zastanawiać się nad tym, gdzie w matematyce leży prawda – powiedział prof. Marek Kordos.

>>> prof. Niwiński: Na czym dokładnie polega teoria prawdy Tarskiego <<<

Najwybitniejsi matematycy początków XX wieku – David Hilbert, Bertrand Russel – głowili się, na czym polega istota matematyki i gdzie leży prawda. Polska szkoła matematyczna również postanowiła zająć się tym problemem.

Alfred Tarski zaproponował swoją definicję prawdy matematycznej.

– Tak naprawdę chodzi o prawdziwość, czyli to, kiedy możemy ustalić, czy zdanie napisane lub wypowiedziane jest prawdziwe – wyjaśnił prof. Damian Niwiński.

Tarski swoją definicję zawarł… – cały artykuł na źródłowej stronie PolskieRadio24.pl – po kliknięciu na link

Wikipedia: – Alfred Tarski, dawniej Alfred Tajtelbaum (ur. 14 stycznia 1901 w Warszawie, zm. 26 października 1983 w Berkeley w stanie Kalifornia) – polski logik, członek Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. Od 1939 r. pracował w Stanach Zjednoczonych. Twórca m.in. teorii modeli i semantycznej definicji prawdy. Bywa wymieniany jako jeden z czterech najwybitniejszych logików wszech czasów – obok Arystotelesa, Gottloba Frege oraz Kurta Gödla. ♂

◙ Podobne informacje:

Kalendarium: 30 kwietnia 1892 r. urodził się Stefan Banach, genialny polski samouk, Kopernik matematyki

Kalendarium: 13 lutego 1980 r. zmarł genialny polski matematyk, Marian Rejewski, godzien dwóch nagród Nobla, z matematyki i tej pokojowej

Kalendarium: 30 marca 1910 r. urodził się Józef Marcinkiewicz – genialny polski matematyk, zamordowany w Charkowie w 1940

Kalendarium: 6 listopada 1939 r. Niemcy przeprowadzili Sonderaktion Krakau. Podstępnie zwabili krakowskich uczonych do Collegium Novum UJ, po czym aresztowali ich i wywieźli do obozów koncentracyjnych