Kalendarium: 1 grudnia 1947 zamordowano Henryka Flamego „Bartka”, dowódcę największego oddziału podziemia na Podbeskidziu

Do skrytobójczego zamachu na Henryka Flamego „Bartka” doszło 1 grudnia 1947 w Zabrzegu pod Czechowicami. Zamachowcem był miejscowy milicjant Rudolf Dadak, który nigdy nie został osądzony za swoją zbrodnię, tak samo jak inspiratorzy zamachu (m.in. Henryk Wendrowski). Pomimo prowadzonego śledztwa, nie zostali oni ujawnieni ani postawieni przed sądem. – przypomina portal dzieje.pl’

TVP Historia: Bartek i jego oddział (link)

Henryk Flame’ urodził się w 1918 r. w Frysztacie na Zaolziu, skąd jego rodzice przybyli do Czechowic koło Bielska i Białej. Przed wojną wstąpił do podoficerskiej szkoły lotnictwa dla małoletnich, którą ukończył w 1939 r. w stopniu kaprala. Walczył w kampanii wrześniowej. Został zestrzelony nad Warszawą przez Niemców. 17 września został natomiast zestrzelony przez Sowietów, którzy wkroczyli na wschodnie ziemie Polski. Zdołał dotrzeć na Węgry, gdzie został internowany.
W 1940 r. wrócił w rodzinne strony. Zaangażował się w konspirację. Jego organizacja współpracowała z AK. Na przełomie 1943 i 1944 r. oddział ukrył się w lesie. W październiku 1944 r. Flame został zaprzysiężony w NSZ. W 1945 r. po wkroczeniu Armii Czerwonej ujawnił się wraz z oddziałem i wstąpił wraz z podkomendnymi do milicji. Realizował w niej rozkazy dowództwa NSZ i gromadził broń. Zagrożony aresztowaniem wiosną 1945 r. schronił się w lesie. Jego liczący kilkuset żołnierzy, i podobną liczbę współpracowników, oddział stoczył wiele walk z UB i KBW. Najgłośniejszą akcją była defilada 3 maja 1946 r. przez miasteczko Wisła w Beskidach

Od lipca 1946 r. w oddziale działali agenci bezpieki. We wrześniu zorganizowali fikcyjny przerzut części zgrupowania na Zachód. Według ustaleń IPN żołnierzy „Bartka” przewieziono na Opolszczyznę w trzech transportach i zamordowano. (Zabójstwo żołnierzy „Bartka – link)

Kpt. Flame przeszedł w tym czasie operację nogi. Miał ranę postrzałową. Nadzór nad przerzutem powierzył swemu zastępcy, Janowi Przewoźnikowi ps. Ryś. Został on zamordowany przez funkcjonariuszy UBP 7 września 1946 r. „Bartek” wobec braku kontaktu z zastępcą uciekł śledzącym go ubekom.

Po ogłoszeniu amnestii Henryk Flame w marcu 1947 r. ujawnił się w Bielsku. 1 grudnia 1947 r. został zastrzelony przez milicjanta Rudolfa Dadaka.

1 marca 2017 r. w Narodowym Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych prezydent RP Andrzej Duda nadał Henrykowi Flame pośmiertnie Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia. „Bartek” został też mianowany na stopień majora.

W ostatnich latach „Bartkowi” i jego oddziałowi poświęcono m.in. film dokumentalny. Z kolei znany zespół Golec uOrkiestra nagrał utwór go upamiętniający.

◙ Podobne informacje:

Kalendarium: 22 lutego 1947 zmarł mjr Józef Kuraś „Ogień” – żołnierz Konfederacji Tatrzańskiej, AK, Ludowej Straży Bezpieczeństwa, dowódca największego zgrupowania partyzanckiego w Małopolsce

Kalendarium: 25 maja 1948 r., po pokazowym procesie, katyńskim strzałem w tył głowy wykonano wyrok śmierci na rtm. Witoldzie Pileckim, bohaterze Polskiego Państwa Podziemnego

Kalendarium: 7 marca 1949 r. w katowni na warszawskim Mokotowie zamordowano majora Hieronima Dekutowskiego „Zaporę”

Kalendarium: 29 września 1951 r. zmarł w kazamatach MBP Aleksander Krzyżanowski „Wilk”, patron SP.3 w Busku-Zdroju

Kalendarium: 24 lutego 1953 r. zamordowano ostatniego dowódcę Kedywu Armii Krajowej, generała Augusta Emila Fieldorfa „Nila”

1 MARCA: Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych