75. rocznica Bitwy pod Kotkami jednej z największych bitew antykomunistycznego podziemia w 1945 r. w województwie świętokrzyskim

Bitwa pod Kotkami – bitwa stoczona na przełomie maja i czerwca 1945 r. w lesie pod Kotkami między oddziałem Narodowych Sił Zbrojnych zmierzającym w rejon koncentracji w celu rozbicia więzienia UB w Pińczowie, a grupami operacyjnymi Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego z Buska Zdroju i Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego z Kielc wspieranymi przez oddział Armii Czerwonej – informuje Wikipedia.

 Krzyż w Lesie Koteckim, 2.03.2019 r. / fot. Jarosław Kruk

– W bitwie pod Kotkami żołnierze NSZ walczyli z bezpieką i żołnierzami armii sowieckiej. Była to kolejna z bitew, w których udział krasnoarmiejców dobitnie świadczył o roli Armii Czerwonej w podboju Polski i zabezpieczeniu komunistycznej władzy instalowanej w 'ludowej’ Polsce z moskiewskiego nadania – pisze dr hab. Filip Musiał na łamach e-serwisu Nowa Historia, projektu interii.pl.

28 maja – 2 czerwca 1945 r. Bitwa pod Kotkami – Seria potyczek w okolicach wsi Kotki i Palonki w województwie świętokrzyskim była jednym z największych bitew podziemia antykomunistycznego w 1945 roku. Do pierwszego starcia komunistów z oddziałem Narodowych Sił Zbrojnych porucznika Stanisława Sikorskiego „Jaremy” doszło 28 maja w Palonkach, gdzie odparto atak grupy operacyjnej Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego z Buska Zdroju. Po zwycięskiej potyczce „Jarema” zarządził odwrót w stronę Lasów Koteckich. Informacja o rozbiciu grupy operacyjnej bezpieki dotarła do Kielc, gdzie poza – kolejnym oddziałem ubeków – do walki z eneszetowcami zmobilizowano również oddział Armii Czerwonej. Do starcia doszło w nocy z 29 na 30 maja. Obecność Sowietów uniemożliwiła oskrzydlenie ubeków przez antykomunistów, którzy – tracąc „Jaremę” – wycofali się w głąb lasu. Dowodzony już wówczas przez porucznika Mieczysława Kowalskiego „Groma” oddział został otoczony pod Chruścicami, gdzie stracił co najmniej dziesięciu żołnierzy oraz tabor z dokumentacją. Ostatecznie eneszetowcom udało się wyrwać z okrążenia, a w czasie serii potyczek śmierć poniosło kilkunastu polskich komunistów i co najmniej… – cały artykuł na źródłowej stronie serwisu Nowa Historia – po kliknięciu na link

– Nie wiemy gdzie komuniści ukryli ciało por. „Jaremy” ( por. Stanisław Sikorski „Jarema” (po prawej)) / źródło: fb Romuald Rzeszutek

Na Wikipedii Bitwa pod Kotkami przedstawiona jest następująco: – Bitwa rozpoczęła się od ataku grupy operacyjnej PUBP z Buska Zdroju dowodzonej przez por. Stanisława Jabłońskiego na kwaterujący we wsi Palonki oddział NSZ dowodzony przez por. Stanisława Sikorskiego. Atak zakończył się niepowodzeniem, w czasie którego zginął funkcjonariusz PUBP. Z powodu zbyt małych sił por. Jabłoński zarządził odwrót i wezwał posiłki z WUBP w Kielcach. Grupa operacyjna WUBP z Kielc wsparta oddziałem Armii Czerwonej w sile 30 ludzi została dowieziona ciężarówkami do wsi Młyny. Stąd grupa operacyjna i żołnierze Armii Czerwonej udali się na pole bitwy pieszo.

Doszło do następnego ataku a polem walki stał się las kotecki. Atak również zakończył się niepowodzeniem. Polegli kolejni funkcjonariusze. Straty były też w oddziale NSZ, było kilku zabitych i rannych. Wzięty do niewoli ranny dowódca oddziału NSZ został zabity strzałem w tył głowy. Wśród rannych był Jerzy Stępień, który został przetransportowany na leczenie do Kielc.

Dalsze kwaterowanie w lesie koteckim groziło rozbiciem oddziału NSZ, w związku z czym została podjęta decyzja o wycofaniu się pod osłoną nocy. Plan powiódł się, oddział nieniepokojony wycofał się w kierunku Pińczowa. Tam jednak znów został wykryty. Doszło do walki w lasach na północ od Pińczowa w rejonie wsi Włochy i Chruścice, w czasie której oddział NSZ został rozbity.

W okresie PRL przedstawiano wyłącznie oficjalną wersję władz na temat wydarzeń pod Kotkami. Na miejscu bitwy zbudowano pomnik, na którym umieszczono napis o następującej treści:

Po przemianach politycznych 1989 r. pomnik rozebrano, a na jego miejscu postawiono brzozowy krzyż upamiętniający poległych żołnierzy NSZ. Odbywają się pod nim lokalne uroczystości patriotyczne.

* * *

* * *

Jarosław Kruk: Jedna z takich uroczystości patriotycznych przy wspomnianym powyżej pamiątkowym krzyżu miała miejsce rok temu przy okazji  Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

Upamiętniono pamięć żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej NSZ poległych w bitwie pod Kotkami [fotogaleria]

◙ Podobne informacje:

Kalendarium: 22 lutego 1947 zmarł mjr Józef Kuraś „Ogień” – żołnierz Konfederacji Tatrzańskiej, AK, Ludowej Straży Bezpieczeństwa, dowódca największego zgrupowania partyzanckiego w Małopolsce

Kalendarium: 24 lutego 1953 r. zamordowano ostatniego dowódcę Kedywu Armii Krajowej, generała Augusta Emila Fieldorfa „Nila”

Kalendarium: 29 września 1951 r. zmarł w kazamatach MBP Aleksander Krzyżanowski „Wilk”. Zamordowany przez bezpiekę dowódca operacji „Ostra Brama” jest patronem SP.3 w Busku-Zdroju