PR24: Jak wygląda druga strona Księżyca? Czy zawsze jest tam ciemno?

– Jeśli Słońce oświetla jedną stronę Księżyca, to oczywiste jest, że ta druga jest nieoświetlona – mówi dr Weronika Śliwa z Centrum Nauki Kopernik. – Wbrew temu co sobie myślimy, obydwie półkule naszego naturalnego satelity doświadczają dnia i nocy – dodaje w audycji Prawdy sprawdzone  na antenie radiowej Trójki

Dlaczego tak się dzieje? Ile trwa dzień na Księżycu? – odpowiedź w audycji na źródłowej stronie PolskieRadio24.pl – po kliknięciu na link

Wikipedia: – Księżyc (łac. Luna, stgr. Σελήνη Selḗnē; pol. fraz. „Srebrny Glob”, „srebrny glob”; pol. przest. gw. poet. „miesiąc”; pol. przest. poet. „luna”) – jedyny naturalny satelita Ziemi (nie licząc tzw. księżyców Kordylewskiego, które są obiektami pyłowymi i przez niektórych badaczy uważane za obiekty przejściowe). Jest piątym co do wielkości księżycem w Układzie Słonecznym. Przeciętna odległość od środka Ziemi do środka Księżyca to 384 399 km, co stanowi mniej więcej trzydziestokrotność średnicy ziemskiej. Średnica Księżyca wynosi 3474 km, nieco więcej niż 1/4 średnicy Ziemi. Oznacza to, że objętość Księżyca wynosi około 1/50 objętości kuli ziemskiej. Przyspieszenie grawitacyjne na jego powierzchni jest blisko 6 razy słabsze niż na Ziemi. Księżyc wykonuje pełny obieg wokół Ziemi w ciągu 27,3 dnia (tzw. miesiąc syderyczny), a okresowe zmiany w geometrii układu Ziemia–Księżyc–Słońce powodują występowanie powtarzających się w cyklu 29,53-dniowym (tzw. miesiąc synodyczny) faz Księżyca.

Libracja Księżyca

Dwie strony Księżyca

Księżyc znajduje się w synchronicznej rotacji, co oznacza, że przez cały czas z Ziemi widoczna jest tylko jedna jego strona. We wczesnej historii ziemskiego satelity tempo jego rotacji spadło i zostało zatrzymane na obecnym poziomie wskutek procesów związanych ze zjawiskami pływowymi. Mimo to wciąż obserwuje się niewielkie odchylenia Księżyca, zwane libracjami, które pozwalają na obserwowanie z Ziemi około 59% jego powierzchni.
Strona niewidoczna została po raz pierwszy sfotografowana w 1959 roku przez radziecką sondę Łuna 3. Główną cechą wyróżniającą tę stronę jest niemal całkowity brak mórz księżycowych

Powstanie Księżyca

Obecnie najpopularniejszą teorią tłumaczącą powstanie ziemskiego satelity jest teoria wielkiego zderzenia. Zakłada ona, że zderzenie proto-Ziemi z ciałem wielkości Marsa wyzwoliłoby ilość energii wystarczającą do wyrzucenia dostatecznej ilości materii na orbitę okołoziemską; z materii tej następnie miał uformować się Księżyc. Jako że według obecnie obowiązujących teorii planety powstawały w toku stopniowej akrecji z małych ciał, tego typu zdarzenia musiały następować dość często w trakcie formacji Układu Słonecznego. Komputerowe symulacje takiego zdarzenia są też zgodne z danymi odnośnie momentu pędu systemu Ziemia-Księżyc, przewidują również niewielki rozmiar księżycowego jądra. Nierozstrzygnięte zagadnienia tej teorii dotyczą przede wszystkim ustalenia względnych rozmiarów Ziemi i ciała, z którym nastąpiła kolizja, a także tego, jaka ilość materiału pochodzącego z Ziemi i owego ciała utworzyła Księżyc. Według obecnych danych, ziemski satelita powstał 4,527 ± 0,01 miliarda lat temu, to jest około 30–50 milionów lat po uformowaniu się Układu Słonecznego.

Pływy morskie

 Osobny artykuł: Pływy morskie.

Występujące na Ziemi pływy morskie wywoływane są przez siły pływowe głównie grawitacji Księżyca, wyolbrzymiane przez różne zjawiska zachodzące w ziemskich oceanach. Pływowe siły grawitacyjne istnieją dzięki temu, że wody po stronie zwróconej ku Księżycowi są przez niego silniej przyciągane niż te po stronie przeciwnej. Siły te „rozciągają” oceany, nadając im kształt elipsy. Powstają wówczas dwa „wybrzuszenia” – obszary podwyższonego poziomu morza – po dwóch stronach Ziemi: zwróconej ku Księżycowi i przeciwnej, a obniżenie w miejscach prostopadłych do nich.

Wpływ na sen człowieka

Naukowcy Uniwersytetu w Bazylei w Szwajcarii pod przewodnictwem prof. Cajochena wykazali, że Księżyc ma wpływ na sen człowieka, a pełnia Księżyca powoduje:

• spadek o jedną trzecią aktywności mózgu w trakcie głębokiego snu,
• obniżenie się poziomu melatoniny,
• gorszą jakość snu,
• u nieświadomych uczestników eksperymentu wydłużenie się fazy zasypiania o 5 minut, jak również skrócenie się snu o 20 minut.

Cały artykuł Księżyc – na źródłowej stronie Wikipedii – po kliknięciu na link

q  grafika tytułowa:  Powierzchnia Księżyca i Ziemia widziana z jego orbity podczas misji Apollo 8 (24 grudnia 1968) / autor: NASA/Bill Anders ; Wikipedia