Polski cmentarz na Monte Cassino. „Wolność krzyżami się mierzy”
1 września 1945 roku odbyło się uroczyste otwarcie Polskiego Cmentarza Wojennego na Monte Cassino we Włoszech. W obrębie nekropolii spoczywa – według niektórych źródeł blisko 1050, a innych 1070 – Polaków poległych podczas walk z 1944 roku. – informuje portal PolskieRadio.pl
Piękna inicjatywa generała Władysława Andersa
Zapowiedź budowy cmentarza znalazła się w rozkazie generała Władysława Andersa’ z 20 maja 1944 roku. Na miejsce wybrano tak zwaną Dolinę Śmierci, znajdującą się pomiędzy Monte Cassino a wzgórzem 593. To właśnie w tym rejonie – w okresie od 11 do 18 maja 1944 roku – 2 Korpus Polski’ stoczył najcięższe walki.
Opracowanie projektu nekropolii przypadło architektom Wacławowi Hryniewiczowi’ i Jerzemu Skolimowskiemu’. Prace, w których brało udział nie tylko kilkuset włoskich robotników, lecz także pluton polskich saperów z 2. Korpusu Polskiego, trwały kilkanaście miesięcy. Kierował nimi inżynier Tadeusz Muszyński. Cmentarz został poświęcony i otwarty 1 września 1945 roku, w szóstą rocznicę wybuchu II wojny światowej.
Droga na cmentarz prowadzi od strony opactwa benedyktyńskiego znajdującego się na Monte Cassino. Przy wejściu do nekropolii znajdują się rzeźby dwóch orłów z podniesionymi skrzydłami dłuta profesora Duilio Cambellotiego’. Tuż za nimi wkomponowano wielkie koło z krzyżem Virtuti Militari i napisem głoszącym: „Przechodniu, powiedz Polsce, żeśmy polegli wierni w jej służbie”.
Zobacz także:
- „Dla Polaków pozostał bohaterem”. 129. rocznica urodzin gen. Władysław Andersa
- 2 Korpus Polski generała Andersa. To oni zdobyli Monte Cassino
Same groby żołnierzy zostały ułożone amfiteatralnie w dziewięciu rzędach. Za najwyższym tarasem zlokalizowany jest murek i kamienny stół ołtarzowy, obok którego znajdują się wykute godła oddziałów, które walczyły podczas bitwy. Nad nekropolią góruje olbrzymi krzyż ułożony z żywopłotu – każde jego ramię liczy około pięćdziesięciu metrów. W jego sercu stoi rzeźba z wizerunkiem polskiego orła białego.
Tysiąc polskich bohaterów
Na cmentarzu spoczywa – według niektórych źródeł około 1050, a innych ponad 1070 – żołnierzy poległych podczas walk z 1944 roku.
Przeczytaj też:
- Monte Cassino – najbardziej zacięta bitwa II wojny światowej na Zachodzie
- Bitwa o Bolonię – zwycięstwo 2. Korpusu Armii Andersa
W 1970 roku na Monte Cassino pochowano… – cały artykuł i „dwięki” na źródłowej stronie PolskieRadio.pl♂
◙ Podobne informacje:
Tu leżą słynni Polacy. Sześć najważniejszych polskich nekropolii
Kalendarium: 8 czerwca 1946 r. wielka parada zwycięzców II wojny światowej w Londynie bez Polaków…
Brytyjscy posłowie wreszcie uhonorowali wkład Polaków w II wojnę światową