MOC HISTORII: Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny, 15 sierpnia | Czy wiesz, że: W średniowiecznej Polsce Sandomierz, obok Wrocławia i Krakowa, zaliczony został przez Galla Anonima do trzech głównych siedzib Królestwa Polskiego
Kolejna odsłona Mocy Historii dr Cezarego Jastrzębskiego z UJK i red. Roberta Szumilewicza poświęcona jest obchodzonemu 15 sierpnia świętu Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Audycja nagrywana w studio Radia Kielce w 2022 r. zabiera słuchaczy do Sandomierza, a dokładniej, do wybudowanej w połowie XIV w. z fundacji króla Kazimierza Wielkiego sandomierskiej katedry/bazyliki mniejszej, w której zachował się unikatowy monumentalny fresk namalowany w stylu bizantyjsko-ruskim, fundacji króla Władysława Jagiełły, przedstawiający zaśniecie Najświętszej Marii Panny.
Audycja składa się z dwóch części. Pierwsza liczy nieco ponad 38 minut♂, druga jest kapkę dłuższa, trwa lekko ponad 41 minut♂. Obie są wielce interesujące.
* * *
• naukawpolsce.pl [02.10.2010]: – Prace nad renowacją prezbiterium w katedrze Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Sandomierzu przeprowadzane wiosną 2008 roku przyniosły – poza odsłonięciem nieznanych dotąd fragmentów polichromii w stylu bizantyńskim, fundowanych przez Władysława Jagiełłę – także ważne odkrycie z zakresu heraldyki i nauki o znakach państwa i władzy” – podkreślili naukowcy.
Jak donoszą, po odsunięciu stalli od północnej ściany prezbiterium odsłonięto dziewięć tarcz herbowych, umieszczonych w jednym rzędzie obok siebie, które były zakryte dotychczas zapleckami. Heraldyczny fryz, umieszczony 3,65 m nad posadzką prezbiterium, rozciąga się na długości 6,70 metra. „Namalowany był z zamysłem, jako element całości kompozycji, wykonany tą samą co ona techniką, w tym samym czasie, co reszta polichromii. Jego stylizacja posiada wysokie walory artystyczne, kompozycyjne, komunikatywne i formalne” – oceniają badacze.
Identyfikacja herbów pozwoliła na stwierdzenie, iż na fryzie umieszczono jeden herb państwowy – Orzeł Biały, trzy dynastyczne – Pogoń, Podwójny Krzyż i herb cylejski oraz pięć herbów ziemskich: sandomierski, ruski, dobrzyński, kujawski i wielkopolski. W ten sposób ukazano – w postaci monumentalnej – oficjalny zestaw składników idei państwowej.
W opinii autorów informacji, interesującym i bardzo rzadkim zabytkiem jest herb cylejski, należący do Anny’ – żony króla Władysława Jagiełły w latach 1403-1416. Wiąże on moment fundacji całych fresków na jej lata panowania. Anna zapisała się, jako małżonka wspierająca króla w…♂
* * *
>>> Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny <<<
• niedziela.pl: – Jedną z trzech największych uroczystości maryjnych – Wniebowzięcie NMP – Kościół katolicki obchodzi 15 sierpnia. Świętowana już od V wieku tajemnica wzięcia Maryi do nieba z ciałem i duszą została 1 listopada 1950 r. potwierdzona przez Piusa XII jako dogmat wiary.
W Polsce i wielu krajach europejskich dzień ten jest często nazywany świętem Matki Bożej Zielnej. W kościołach święci się wówczas zioła, kwiaty i snopy dożynkowe. W sanktuariach maryjnych gromadzą się wielkie rzesze pielgrzymów.
Jedne z największych obchodów mają miejsce w Kalwarii Zebrzydowskiej – odbywają się tam inscenizacje Zaśnięcia Maryi oraz Jej Wniebowzięcia. Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny to największy odpust na Jasnej Górze. Przybywa nań corocznie kilkaset tysięcy wiernych.
„Boleslaus vero, in Wratislaw, et in Cracovia, et in Sandomir, sedes regni principales obtinuat.”
Gall Anonim, Kronika polska, II, 7–8
*
W czasach Bolesława Chrobrego Sandomierz pełnił ważną rolę. W średniowiecznej Polsce obok Wrocławia oraz Krakowa zaliczony został przez Galla Anonima do trzech głównych siedzib Królestwa Polskiego….[♂Wikipedia]
◙ Podobne informacje:
8 września – Święto Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Święto Matki Boskiej Siewnej
MOC HISTORII: Hołudza w gminie Wiślica (6 km od Buska-Zdroju) [podcast 42’49”] | I❤️Ponidzie
Jedna odpowiedź do “MOC HISTORII: Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny, 15 sierpnia | Czy wiesz, że: W średniowiecznej Polsce Sandomierz, obok Wrocławia i Krakowa, zaliczony został przez Galla Anonima do trzech głównych siedzib Królestwa Polskiego”
Freski rusko-bizantyjskie w sandomierskiej Bazylice to w olbrzymiej mierze prace odtworzeniowe Juliusza Makarewicza z lat 1932 – 1934.