79. rocznica wybuchu II wojny światowej – Historia w Polskim Radiu Kielce

Łamanie szlabanu przez żołnierzy niemieckich forsujących granicę Polski 1 września 1939 r. źródło: Wikipedia

Atak Niemiec na Polskę, bez wypowiedzenia wojny i ogłoszenia mobilizacji, nastąpił o godzinie 4:40 1 września 1939 roku, nalotem na Wieluń. Napaść poprzedziły liczne incydenty i prowokacje niemieckie. 1 września wojska niemieckie uderzyły na całej długości granicy polsko-niemieckiej, atak wspomagany był nalotami bombowymi Luftwaffe.

Symbolem ataku i rozpoczęcia wojny stało się uderzenie na Westerplatte. 205 polskich żołnierzy pod dowództwem mjr. Henryka Sucharskiego i jego zastępcy kpt. Franciszka Dąbrowskiego, broniło się przez siedem dni przed siłami liczącymi prawie 3 i pół tysiąca  żołnierzy niemieckich.

1 września 1939 r., 4.45 pancernik Schleswig-Holstein rozpoczął ostrzał Westerplatte.

Ten pierwszy etap wojny nazwany został kampanią wrześniową lub wojną obronną. W chwili wybuchu wojny Polska miała zawarty układ sojuszniczy z Francją z 1921 roku, układ sojuszniczy z Wielką Brytanią z 25 sierpnia 1939 roku oraz sojusz z Rumunią, który obowiązywał jednak tylko w przypadku ataku ze strony ZSRS.

Kampanią wrześniową nazywamy walki obronne wojsk polskich toczone od 1 września do 5 października 1939 przeciwko wojskom niemieckim i od 17 września przeciwko wojskom ZSRR.
Polski plan mobilizacyjny przewidywał wystawienie do wojny z Niemcami 30 dywizji piechoty pierwszej linii, 9 dywizji piechoty w rezerwie, 11 brygad kawalerii i 2 brygad pancerno-motorowych, a więc łącznie 52 wielkie jednostki. Formacje te obejmować miały razem ok. półtora miliona żołnierzy. Poza tym Polacy posiadali 4,5 tys. dział, 700 czołgów i 400 samolotów.

Niemcy bombardują stolicę Polski – wrzesień 1939 r.

Natomiast Niemcy rzucili do ataku na Polskę milion 800 tysięcy żołnierzy, 11 tys. dział, 2,5 tys. czołgów, 2 tys. samolotów. Poza tym Polski sprzęt był w większości przestarzały, ustępował jakością uzbrojeniu niemieckiemu. Ponadto  rmia polska nie zdołała zakończyć powszechnej mobilizacji, którą zarządzono dopiero 31 sierpnia.

Nie można się więc dziwić, że bój graniczny trwał bardzo krótko – jedynie 3 dni. Wtedy to, 3 września, armie polskie otrzymały rozkaz odejścia na linię Wisły.

Wrzesień 1939, Warszawa: jedna z ofiar niemieckich knechtów – Rysio Pajewski na tle zbombardowanego domu, został jedynym żywicielem rodziny… / fot z archiwum Juliena Brayna, amerykańskiego dokumentalisty

ciąg dalszy artykułu, wraz z nagraniami dźwiękowymi, znajduje się na @stronie Radia Kielce – kliknij na ten podlinkowany tekst by do niego przejść