Kalendarium: 31 lipca 1853 r. w szpitalu we Lwowie została przeprowadzona pierwsza na świecie nocna operacja przy świetle lamp naftowych. Początek przemysłu naftowego
Zasługą Polaków jest nie tylko stworzenie pierwszej na świecie lampy naftowej, ale także pionierskie osiągnięcia w wydobyciu ropy naftowej. Na przełomie XIX i XX wieku znajdująca się pod austriackim zaborem Galicja była jednym z głównych eksporterów tego surowca a polski przemysł naftowy światową potęgą. – informuje portal PolskieRadio24.pl
31 lipca 1853 roku szpital we Lwowie na ulicy Łyczakowskiej został oświetlony lampami naftowymi. Jeszcze tej samej nocy została przeprowadzona pierwsza nocna operacja przy tym oświetleniu. Jedna lampa dawała światło o sile równej temu, jakie zapewniało 10-15 świec. Ten dzień uważa się za początek przemysłu naftowego.
Zadecydował przypadek
Lampa naftowa nie mogła zostać skonstruowana bez odkrycia procesu destylacji ropy naftowej. To zasługa dwóch chemików – Ignacego Łukasiewicza i Jana Zeha, którzy pracowali w szacownej aptece Piotra Mikolascha we Lwowie. To właśnie do niej w 1852 roku zgłosił się z nietypową prośbą karczmarz z Borysławia Abraham Schreiner.
W okolicach miasteczka chłopi od niepamiętnych czasów wykorzystywali do celów leczniczych oraz jako smarowidło do skrzypiących kół powozów cuchnącą oleistą maź, która co jakiś czas sączyła się ze skał. Przedsiębiorczy karczmarz wpadł na pomysł użycia jej do produkcji najczęściej sprzedającego się towaru – wódki. Nie miał jednak wystarczającej wiedzy i dlatego wybrał się do apteki Mikloscha. Lwowscy aptekarze rozpoczęli eksperymenty z cieczą sprowadzoną przez Schreinera.
– Łukasiewicz opracował genialną technologię rafinacji ropy naftowej, rozbicia jej na frakcje, które są przydatne. Na naftę, która się bardzo łatwo pali, na benzynę, która jest jeszcze bardziej łatwopalna i wybucha, na ropę jaką używamy w silnikach Diesla, mazut, asfalt i tak dalej. Okazało się, że z ropy naftowej można wytworzyć dużo substancji, które są bardzo przydatne i jest masa ludzi, którzy chcą je kupować – mówił Andrzej Krajewski w audycji Polskiego Radia z 2018 roku.
Początek przemysłu naftowego w Galicji
Ignacy Łukasiewicz natychmiast podjął starania, aby wykorzystać dokonane przez siebie odkrycie. W 1854 roku zgłosił się do niego ziemianin z okolic Krosna, Tytus Trzecieski. Poinformował aptekarza, który zyskał już sławę dzięki pracy nad lampą naftową, że we wsi Bóbrka nastąpił naturalny wyciek ropy naftowej.
Łukasiewicz przeprowadził tam pierwsze odwierty i wkrótce założył pierwszą na świecie kopalnię naftową. Stworzył ją w spółce z Trzecieskim oraz Karolem Klobassą-Zrenckim, właścicielem wsi Bóbrka. Polscy przemysłowcy wykopali 60 studni naftowych, a najgłębsza z nich miała głębokość aż 150 metrów. W 1856 roku z inicjatywy Łukasiewicza powstała w Ulaszowicach pod Jasłem pierwsza na świecie rafineria ropy naftowej.
Sen o polskim Teksasie
◙ Podobne informacje:
PR1: „Cudowna lampa Łukasiewicza”. Słuchowisko w ramach cyklu „Dzieci bliżej historii”