Kalendarium: 5 czerwca 1944 w niemieckim obozie Auschwitz zmarł Bronisław Czech, najwszechstronniejszy narciarz przedwojennej Polski.

79 lat temu, 5 czerwca 1944 r.,  w niemieckim obozie zagłady Auschwitz zmarł z wycieńczenia Bronisław Czech, najwszechstronniejszy narciarz przedwojennej Polski. Prawdopodobnie uratowałby się, gdyby przyjął propozycję trenowania niemieckich juniorów. Odmówił. – informuje 4.06.2023 w sekcji Historia portal PolskieRadio.pl

○ Bronisław Czech wytypowany na olimpiadę w Lake Placid. 1932 / źródło: Wikipedia

Historia zna piękne opowieści o miłości do sportu, która potrafiła przezwyciężyć nawet nienawiść do wroga w czasach barbarzyństwa i ludzkiego spodlenia. Losy Bronisława Czecha nie są jedną z nich. Na Gestapo zadenuncjował go przedwojenny trener polskich zjazdowców, Austriak Sepp Röhrl. Po klęsce Polski we wrześniu 1939 roku Röhrl, już jako oficer Gestapo, postawił Czechowi ultimatum: albo będzie trenował niemieckich juniorów, albo pójdzie do obozu. Czech odmówił i swoją decyzję przypłacił życiem.

Niezwykł talent

Czech to absolutny rekordzista. 24 razy zdobywał laur mistrza Polski w konkurencjach narciarskich. Trzykrotnie reprezentował Polskę na zimowych igrzyskach olimpijskich.

– To był narciarz, który wyprowadził dyscypliny zimowe w kraju na europejskie areny – mówił o Czechu Bronisław Chruścicki w „Radiowym Almanachu Sportowym”

Chłopiec znikąd

Czech przyszedł na świat 25 lipca 1908 roku w Zakopanem. Na lata jego młodości przypadł czas odkrywania Podhala przez Polaków. Obok pieszych wycieczek po Tatrach, przejawem tej mody stały się sporty zimowe. Odkrył je najpierw starszy brat przyszłego mistrza, Władysław. Bronisław wolał rower.

– Wszyscy zakopiańczycy tamtych lat pamiętali mikrusa, który pedałował stojąc nad ramą, bo siodełko było dla niego zdecydowanie za wysoko. Utkwiła im też zaciętość malca, przechodząca w zajadłość, z jaką przemierzał kilometry – słyszymy w archiwalnej audycji z 1980 roku.

Bez warunków, za to z zapałem

Wkrótce okazało się, że to młodszy z braci Czechów obdarzony jest większym talentem narciarskim….

….

Smutny los zgotował mu sportowiec

Po wybuchu II wojny światowej Czech zaczął działać w konspiracji jako kurier, który pomagał żołnierzom przedostawać się do Węgier. Narciarz jako jeden z pierwszych trafił do Auschwitz. Gestapo zatrzymało go w maju 1940 roku. Otrzymał numer 349. W obozie przeżył cztery lata, przyjaźnił się ze słynnym rzeźbiarzem Xawerym Dunikowskim i działał w ruchu oporu rotmistrza Witolda Pileckiego.

Cały artykuł wraz z audioplikiem na źródłowej stronie Polskiego Radia – po kliknięciu na link.

German Death Camps – zobacz specjalny serwis edukacyjno-społeczny – po kliknięciu na link lub grafikę

---

 

◙ Podobne informacje:

Kalendarium: 29 lipca 1941 o. Maksymilian Kolbe zgłosił się w KL Auschwitz na śmierć za współwięźnia Franciszka Gajowniczka, żołnierza WP

Kalendarium: 14 sierpnia 1941 o 12:50 w niemieckim KL Auschwitz zmarł dobity zastrzykiem trucizny św. Maksymilian Kolbe | Od 1991 r. jest patronem energetyków

Kalendarium: 12-13 lipca 1943 r. Niemcy spalili świętokrzyską wieś Michniów i zamordowali jej mieszkańców:102 mężczyzn, 54 kobiety i 48 dzieci

Kalendarium: 24 marca 1944 r. – w Markowej Niemcy zastrzelili Józefa i Wiktorię Ulma, szóstkę ich dzieci oraz ukrywanych przez nich Żydów. W 2003 rozpoczął się ich proces beatyfikacyjny

Kalendarium: W nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 r. z niemieckiego obozu Auschwitz uciekł więzień-ochotnik, rtm Witold Pilecki

Kalendarium: 16 maja 1944 r. Romowie uwięzieni w Auschwitz  stawili opór Niemcom, nie pozwolili na likwidację obozu i śmierć w komorach gazowych

Kalendarium: 27 stycznia 1945 r. oswobodzenie więźniów niemieckiego obozu śmierci KL Auschwitz-Birkenau

KTK: Mieszkańcy Kreishauptmannschaft Busko w KL Auschwitz-Birkenau

Kalendarium: 13 kwietnia 1945 Niemcy spalili żywcem w murowanej stodole w Gardelegen 1016 osób, w większości Polaków, na dzień przed wyzwoleniem