Kalendarium: 17 czerwca 1696 zmarł król Jan III Sobieski, wódz który zatrzymał turecką ekspansję na Europę - Internetowy Portal Informacyjny Mieszkańców Miasta i Gminy Busko-Zdrój

Kalendarium: 17 czerwca 1696 zmarł król Jan III Sobieski, wódz który zatrzymał turecką ekspansję na Europę

18 czerwca 2023 | Histmag.org 2014-03-31 19:28 / Jarosław Kruk 17.06.2019 | 18.06.2023 | | 0 komentarzy

Jan III Sobieski herbu Janina (ur. 17 sierpnia 1629 w Olesku, zm. 17 czerwca 1696 w Wilanowie) – król Polski od 1674. Przez Turków bywał zwany Lwem Lechistanu. Po wiktorii wiedeńskiej  12 września 1683, która 89 lat przed I rozbiorem Polski ocaliła od zagłady Imperium Habsburgów, w 1684 r. został odznaczony przez papieża Innocentego XI tym tytułem fidei defensor (obrońcy wiary). 

○ Jan III Sobieski wysyła wiadomość o zwycięstwie papieżowi Innocentemu XI – mal. Jan Matejko / źródło: Wikipedia

Wikiepdia: – Jan III Sobieski herbu Janina (ur. 17 sierpnia 1629 w Olesku, zm. 17 czerwca 1696 w Wilanowie) – król Polski od 1674, hetman wielki koronny od 1668, hetman polny koronny od 1666, marszałek wielki koronny od 1665, chorąży wielki koronny od 1656, starosta jaworowski w latach 1644–1664, krasnostawski, kałuski po 1668 roku, stryjski po 1660 roku, gniewski w latach 1667–1696, barski w latach 1669–1672, międzyłęski w latach 1673–1696, osiecki w latach 1673–1696, pucki w latach 1678–1696. Jego dwudziestodwuletnie panowanie było okresem stabilizacji Rzeczypospolitej, po zawirowaniach powstania Chmielnickiegowojny polsko-rosyjskiej i potopu szwedzkiego. Uchodził za wybitnego dowódcę wojskowego i był popularny wśród poddanych. Jego zwycięstwa, odniesione w wojnie z Imperium Osmańskim, umocniły jego pozycję polityczną. Najważniejsze zwycięstwo odniósł w bitwie pod Wiedniem w 1683. Po tym wydarzeniu Osmanie nazwali go „Lwem Lechistanu”, a papież Innocenty XI w 1684 uhonorował go tytułem fidei defensor (obrońcy wiary). Uważany jest za jednego z najwybitniejszych polskich monarchów i wodzów…♂

Jak współcześni widzieli zwycięzcę spod Wiednia i jego armię? Oczywiście z szacunkiem, ale czasem także jako żartownisia, a nawet obiekt kobiecych westchnień.

Pochód armii polskiej przez Śląsk w roku 1683

Opis pochodu potężnej armii polskiej pod wodzą Jana III Sobieskiego, spieszącego przez Śląsk na odsiecz oblężonemu przez Turków Wiedniowi, zachował się w liście naocznego świadka, datowanym w Raciborzu 27 sierpnia 1683 r. interesujący ten dokument rozpowszechniono przed laty za pomocą druku w periodyku wrocławskim „Monatschrift von und fur Schlesien” i zaraz w przekładzie na język polski w „Gońcu Krakowskim” (nr 137 z 14 XI 1829 r.):

Żem tak dawno do was nie pisał, ustawiczne objazdy nasze były tego przyczyną; ponieważ tu i w Gliwicach od czternastu dni bawiemy i musiemy Królowi Jmci Polskiemu robić służby, gdzie go rodzic mojego pana Grafa, jako starosta powiatowy, jeszcze z tamtej strony Gliwic wraz ze stanami szlacheckimi na granicy polskiej powitał; któremu oracją tutejszy kanclerz krajowy, pan baron Wilczek, powiedział. Szlachta zaś, jako też cały naszego pana Grafa dwór asystowali mu konno i wysztafirowano. Król przyjechał w kolasie berlińskiej, czyli w chezie, do której było sześciu gniadoszów zaprzężonych, aż do miejsca, w którym był przyjmowany. Przy nim siedział Wielki Koniuszy, obok niego starszy Królewicz na koniu jechał razem z grafem Denhoffem i mnóstwem polskiego rycerstwa, jako też dwie kompanie jego przybocznej gwardii i cały dwór; ale jak skoro na miejsce przybył, zaraz ci wsiadł na koń i my asystowali mu aż do Gliwic, gdzie na noc wysiadł u oo. franciszkanów; całe zaś wojsko, którego 50 000 ludzi rachowano i 28 armat, z których za jego przyjazdem wypalono, obozowało pod Gliwicami; a najśliczniejsze mieli namioty i nie widziałem w życiu tyle bagażu, który się przeszło na 6000 wozach mieścił. A jakie prześliczne konie mieli Polacy! tego niepodobna opisać.

Obchody zwycięstwa w Wiedniu
Przez sto lat, od roku 1684 poczynając, obchodzono uroczyście w Wiedniu w dniu 14 września rocznicę oswobodzenia miasta od oblężenia Turków za sprawą Polaków pod wodzą króla Jana Sobieskiego. Tę doroczną uroczystość, która odbyła się w dniu 14 września 1783 r. po raz ostatni, rozpoczynało zwykle dziękczynne nabożeństwo w katedrze Św. Szczepana. Na nabożeństwo przybywali cesarze niemieccy pieszo z całym dworem i światem urzędniczym, i wojskowym, w pośrodku wspaniałej procesji całego duchowieństwa świeckiego i zakonnego, wychodzącej z kościoła Księży Augustianów. Strzelano z dział i z ręcznej broni, obnoszono zdobyte chorągwie i znaki wojskowe tureckie, raczono żołnierzy po koszarach, urządzano zabawy ludowe, a na zakończenie palił Struver ognie sztuczne przedstawiające bombardowanie miasta przez Turków. W latach 1782 i 1783 uświetniła tę uroczystość galicyjska Gwardia swoją obecnością, otaczając, jak w r. 1782, cesarza Józefa II i arcyksięcia Maksymiliana podczas pochodu z zamku cesarskiego do katedry po czym kosztem miasta ugoszczoną została.
Wawel-Louis, Okruszyny historyczne, Kraków 1898

Kobyła u płota
Do najulubieńszych anegdot o królu Sobieskim, jakie w dawnych czasach opowiadano sobie przy kominku w długie wieczory zimowe, należy zaliczyć historyjkę, którą… – cały artykuł „Jan III Sobieski w anegdocie” na źródłowej stronie Histmag.orgpo kliknięciu na link



◙ Podobne informacje:

Kalendarium: 12 września 1683 r. Wiktoria Wiedeńska. Wojska pod dowództwem Jana III Sobieskiego rozgromiły armię imperium osmańskiego

Kalendarium: 9 października 1610 r. Polacy zdobyli Kreml. Rosja przestała istnieć jako suwerenne państwo. Polska stała się największym państwem Europy

Kalendarium: 4 lipca 1610 r. Bitwa pod Kłuszynem – wielki triumf polskiego oręża nad wojskami moskiewsko-szwedzkimi

Kalendarium: 15 sierpnia – rocznica Bitwy Warszawskiej 1920 roku – Święto Wojska Polskiego

Kalendarium: 18 maja 1944 r. żołnierze 2 Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Andersa zdobyli ruiny klasztoru na Monte Cassino i zatknęli nad nimi biało-czerwoną

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Za wypowiedzi naruszające prawo lub chronione prawem dobra osób trzecich grozi odpowiedzialność karna lub cywilna.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Masz pytania? Napisz do nas: redakcja@infobusko.pl