Boże Ciało – uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa - Internetowy Portal Informacyjny Mieszkańców Miasta i Gminy Busko-Zdrój

Boże Ciało – uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa

11 czerwca 2020 | eKAI.pl 11.06.2020 / Jarosław Kruk 11.06.2020 | | 0 komentarzy

Zaduszki, Dzień Zaduszny lub Święto Zmarłych, właściwie Wspomnienie Wszystkich Wiernych Zmarłych (łac. Commemoratio Omnium Fidelium Defunctorum) – w Kościołach łacińskich obchód liturgiczny poświęcony zmarłym, przypadający corocznie na dzień 2 listopada, treściowo połączony z poprzedzającą go uroczystością Wszystkich Świętych. Zaduszki zbiegają się zazwyczaj z ludowymi uroczystościami ku czci zmarłych, wywodzącymi się z wierzeń pogańskich lub obrzędowości przedchrześcijańskiej.

W doktrynie Kościoła katolickiego Dzień Zaduszny jest wyrazem przekonania o obcowaniu świętych, zmartwychwstaniu ciał, życiu wiecznym oraz skuteczności modlitwy wstawienniczej. W Kościołach wschodnich podobne obchody odbywają się kilkukrotnie w ciągu roku, przede wszystkim w okresie Wielkanocy. – informuje Wikipedia

fot. Antonio Mancini / Wikipedia

Nazwa święta

Święto nie miało jednolitej nazwy. Pierwotnie było określane jako Festum sanctissimi corporis Domini nostri Iesu Christi. W niewiele zmienionej formie przejął ją mszał z 1570: In festo corporis Christi. W Niemczech używano określenia Heiliger Blutstag (święty dzień krwi) lub Fronleichnam (jako: Herenleib, fron-Herr, lichnam-Leib = Ciało Pańskie), we Francji festivitas sacramenti, dies eucharistiae albo święto Zbawiciela (la Saint Sauveur) lub święto Boga (Fête-Dieu). Najczęściej stosowano określenie dies Corporis Christi. W Niemczech i we Francji świętowano także w oktawę, nazywając ten dzień kleines Fronleichnamsfest, petite Fête-Dieu (małe święto Bożego Ciała).

Procesje

Procesje teoforyczne nie były elementem święta od samego jego początku. Najstarszą wzmianką na temat ich istnienia była informacja o przeprowadzanych w latach 1265–1275 uroczystych procesjach przed sumami w Kolonii, podczas których niesiony był krzyż i Najświętszy Sakrament. Taka celebracja stanowiła nawiązanie do dawniejszych zwyczajów polegających na zabieraniu w podróż Eucharystii, by była ochroną przed niebezpieczeństwami. Pierwotna forma procesji wyrażała się w prostym, nie przerywanym przejściem z Najświętszym Sakramentem i błogosławieństwem na końcu. Na terenie Niemiec wiązała się z procesyjnym przechodzeniem przez pola danej wsi lub otoczenia miasta. Wierni zatrzymywali się przy czterech stacjach, przy których udzielano błogosławieństwa wiernym, a polom błogosławieństwa „pogodowego”. Przy poszczególnych stacjach odczytywano początkowe części czterech Ewangelii, które zyskiwały funkcję formuł błogosławieństwa. Ryt był uzupełniany błogosławieństwem sakramentalnym, które było udzielane przy poszczególnych stacjach, a dodatkowo – na końcu procesji. Niemieckie procesje zawierały element błagalny o ochronę przed nieszczęściami i o sprzyjającą pogodę. Z takiego powodu włączano do procesji śpiew początkowych fragmentów Ewangelii przy czterech ołtarzach oraz uroczyste błogosławieństwo. Do Polski zwyczaj ten dotarł w XV wieku i w 1631 został wprowadzony do Rytuału Piotrkowskiego.

Formy były z czasem urozmaicane i rozbudowywane o gry „Bożociałowe” i przedstawienia sceniczne. Zwyczaj rozpowszechniał się – w XV w. procesje były odprawiane na terenie Niemiec, Francji, Anglii, Polski i północnych Włoch. Były przeprowadzane z coraz większym przepychem. Uroczystości zyskiwały formę uroczystego pochodu, w którym niesiono monstrancję (nazywaną w Niemczech „tronem”) osłanianą baldachimem w otoczeniu asysty. Pojawiały się symbole przynależne władcom, a całe obchody podkreślały królewskość Chrystusa jako zwycięskiego wodza. Procesja rozpoczynała się przy dźwięku dzwonów. Niesiono krzyż, feretrony, figury, świece, a w orszaku uczestniczyli wierni ubrani w „szaty anielskie” i odgrywali postaci popularnych świętych. W procesji uczestniczyły dzieci. Z dzwonkami, w strojach anielskich lub z kwiatami, których płatki były rzucane przed zbliżający się baldachim.

Istotną cezurę w ugruntowaniu się tradycji procesji stanowił Sobór trydencki (1547–1561), który wobec krytyki ruchów reformacyjnych wewnątrz Kościoła rzymskokatolickiego przyjął dekret podtrzymujący doktrynę transsubstancjacji, a także potwierdził potrzebę kontynuowania celebracji w formie procesji.

Rzymskie rytuały zostały oficjalnie podane dopiero w „Caeremoniale episcoporum” z 1600 i „Rituale romanum” z 1614, jednak przewidywały wyłącznie uroczyste przejście z Najświętszym Sakramentem bez zatrzymywania się oraz udzielenie błogosławieństwa eucharystycznego na końcu liturgii. Kościół niemiecki wprowadził zwyczaj śpiewania perykop Ewangelii i udzielania błogosławieństwa przy czterech ołtarzach. Do Polski zwyczaj ten dotarł w XV wieku i w 1631 został wprowadzony do Rytuału Piotrkowskiego.

W Rzymie, do 1870, kiedy nastąpił upadek Państwa Kościelnego, procesje Bożego Ciała organizowano via Merulana – od bazyliki św. Jana na Lateranie do bazyliki Matki Bożej Większej. Zwyczaj ten przywrócił Jan Paweł II w… – cały artykuł na źródłowej stronie Wikipedii


PolskieRadio24.pl [11.06.2020]: – 700 lat Bożego Ciała w Polsce, dziś w czasie pandemii. Poznaj historię

PolskieRadio24.pl [11.06.2020]: – Uroczystość Bożego Ciała. Ks. Rytel-Andrianik: związana z polską tradycją, symbol wolności religijnej

eKAI.pl [11.06.2020]: – Spycimierska tradycja dywanów kwiatowych na Boże Ciało na Listę UNESCO

 


Jarosław Kruk: W tym roku, ze względu na koronawirusa, procesje z pewnością będą miały inny charakter niż w latach ubiegłych.

Jak święto Bożego Ciała było celebrowane w buskiej Parafii NPNMP w 2014 r. ukazują moje zdjęcia w fotogalerii na portalu busko.com.pl: Uroczystość Bożego Ciała w Parafii NPNMP w Busku-Zdroju (19.06.2014r.)dostępne po kliknięciu na link

 

◙ Podobne informacje:

RK: Episkopat wydał ostateczne decyzje w sprawie Bożego Ciała

eM: Co z Pierwszymi Komuniami Świętymi w Diecezji Kieleckiej? Kuria 4 czerwca wydała zarządzenie

I ❤ BZ: Herb Buska – słońce? monstrancja? czy po prostu słoneczna monstrancja?

Kościół NPNMP – Msze święte i nabożeństwa również na żywo w @internecie

eKAI: Niedzielne Msze święte transmitowane w Internecie – również z Buska!

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Za wypowiedzi naruszające prawo lub chronione prawem dobra osób trzecich grozi odpowiedzialność karna lub cywilna.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Masz pytania? Napisz do nas: redakcja@infobusko.pl